Author: Jaap Jansen

In het eerste kwartaal van 2018 is het aantal MKB-bedrijven toegenomen: bijna 43 duizend bedrijven werden opgericht tegenover bijna 34 duizend opheffingen. Dit meldt het CBS op De Staat van het MKB.

Ga naar MKB StatLine voor de nieuwste cijfers.

In het eerste kwartaal van 2018 openden 42.910 MKB-bedrijven hun deuren. Dat is 5,3 procent meer dan een jaar eerder toen 40.735 bedrijven werden opgericht. Ruim 95 procent van de nieuwkomers zijn bedrijven met 1 werkzame persoon. In de bouw groeide het aantal nieuwe oprichtingen in het MKB vergeleken met het eerste kwartaal vorig jaar het hardst: er kwamen 4150 bouwbedrijven bij (+28,5 procent). Bij de vervoers- en opslagbederijven kwamen er 1475 bedrijven bij (+22,4 procent). In de groothandel en de financiële dienstverlening daarentegen daalde het aantal oprichtingen met respectievelijk 13,7 procent en 11,4 procent.

Het aantal opheffingen bij MKB-bedrijven groeide in vergelijking met het eerste kwartaal van 2017 met maar liefst 29,8 procent naar 33.940. In de financiële dienstverlening steeg het aantal opheffingen in het eerste kwartaal van 2018 met 89,3 procent naar 1940. Bovengemiddelde toename van het aantal opheffingen in het eerste kwartaal kwam tevens voor bij onder meer de industrie (+33,7 procent), detailhandel (+33,1 procent), vervoer en opslag (+41,7 procent). informatie en communicatie (43,5 procent) en de verhuur en handel in onroerend goed (43,8 procent).

Tabellen MKB StatLine:

Oprichtingen van bedrijven

Opheffingen van bedrijven

Fusies en overnames

 

Op MKB-Statline zijn nieuwe cijfers over het aantal bedrijven met een stijgende en dalende omzet gepubliceerd. Deze zijn nu up-to-date tot en met het vierde kwartaal van 2017. De cijfers geven aan bij welk percentage van de ondernemers de omzet is gestegen, danwel gedaald ten opzichte van hetzelfde kwartaal in het voorgaande jaar. Er kan worden ingezoomd op verschillende grootteklassen en branches binnen het MKB.

Bekijk hier de nieuwste cijfers over stijgers en dalers.

In 2015 zijn 550 personen met een niet-Nederlandse nationaliteit, die korter dan twee jaar in Nederland wonen, gestart met een MKB-onderneming in Nederland. Dit zijn er ruim 60 procent minder dan vijf jaar eerder. Dit meldt het CBS op De Staat van het MKB.

Van de startende ondernemers met een niet-Nederlandse nationaliteit, die korter dan twee jaar in Nederland wonen, komt één op de vijf uit een Europees land buiten de EU. Azië, het Nabije- en Midden-Oosten en Noord-Afrika zijn daarna de meest voorkomende regio’s van herkomst.

Bedrijfstak
Net als in 2010, werden in de bedrijfstak handel de meeste ondernemingen gestart door personen met een niet-Nederlandse nationaliteit, die korter dan twee jaar in Nederland wonen. Zakelijke en overige dienstverlening waren daarna de meest populaire bedrijfstakken.

Bedrijfsgrootte
De bedrijfsgrootte van ondernemingen gestart door personen met een niet-Nederlandse nationaliteit bestaat in 85 procent van de gevallen uit één werkzame persoon.

Links naar MKB-StatLine:
Startende ondernemers, niet-Nederlandse nationaliteit; bedrijfstak
Startende ondernemers, niet-Nederlandse nationaliteit; bedrijfsgrootte

Volgens de Global Entrepreneurship Monitor, het jaarlijkse rapport, waarin van meer dan 50 landen de randvoorwaarden voor ondernemerschap onderzocht worden, behoort Nederland tot de koplopers.
Nederland scoort met name goed op het gebied van fysieke, commerciële en juridische infrastructuur en ondernemerschapsstimulering vanuit overheid en onderwijs. Daarnaast is het klimaat op het vlak van financiering en belasting en van samenwerking met universiteiten in Nederland uitstekend.

Naar de Global Entrepreneurship Monitor 2017/18

De Global Entrepreneurship Monitor is het grootste internationaal vergelijkende onderzoek naar ondernemerschap onder de beroepsbevolking. Alle fasen van de ondernemerschapscyclus worden behandeld: van de benodigde vaardigheden via de daadwerkelijke start tot aan het eigendom van een onderneming.

Klik hier voor het landenprofiel van Nederland.

In 2017 was het aantal bedrijfsoprichtingen ruim 73 duizend groter dan het aantal bedrijfsopheffingen. Dat is het hoogste aantal sinds 2009. Managementadviesbureaus vormen nog altijd de grootste groep onder de startende bedrijven, maar stoppen ook het vaakst. In de onderwijssector en de detailhandel neemt het aantal starters het meest toe. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over bedrijfsoprichtingen en –opheffingen.

Zie MKB-StatLine voor de nieuwe cijfers over oprichtingen, opheffingen en fusies van MKB-bedrijven.

In 2017 startten bijna 170 duizend nieuwe bedrijven, het grootste aantal sinds 2009. Het merendeel (94 procent) is een eenmanszaak. Ruim 95 duizend bedrijven hielden ermee op, het kleinste aantal sinds 2008. Daarmee is het verschil tussen het aantal opgerichte en opgeheven bedrijven in 2017 het grootst sinds 2009.

Opnieuw meeste starters in managementadvies
Net als in voorgaande jaren startten ondernemers in 2017 vooral een nieuw managementadviesbureau, bijna 13 duizend. Daarnaast richtten starters vaak een bedrijf op in de onderwijssector, zoals in het sportonderwijs (bijna 3,5 duizend oprichtingen) of op het terrein van studiebegeleiding (3 duizend). Vooral door de sterke stijging van het aantal nieuwe webwinkels staat ook de detailhandel hoog in de notering. Daarnaast zagen in de kunstsector veel nieuwe bedrijven het licht. In de ambulante gezondheidszorg zijn de starters met name paramedische praktijken (geen fysiotherapie en psychologie), zoals diëtisten, opticiens, podotherapeuten, praktijkondersteuners en verpleegkundigen (geen thuiszorg).

Managementadviesbureaus ook vaakst opgeheven
Ondernemers starten niet alleen het vaakst met een managementadviesbureau, ze stoppen er ook het vaakst mee. Deze sector telde in 2017 ruim 7 duizend opheffingen. In de andere sectoren met veel nieuw opgerichte bedrijven komen eveneens veel opheffingen voor, en deze kennen daarmee ook een hoge mate van dynamiek. De detailhandel (webwinkels) en financiële holdings staan op plek twee en drie wat betreft het aantal opheffingen. Het aantal startende bedrijven was in al deze sectoren in 2017 overigens wel nog hoger dan het aantal bedrijven dat ermee stopte.

Verdubbeling aantal starters in sportonderwijs en studiebegeleiding
In enkele sectoren nam het aantal nieuwe bedrijven vanaf 2007 elk jaar toe. Het aantal oprichtingen steeg het sterkst in het sportonderwijs en de studiebegeleiding: van bijna 5 duizend nieuwe bedrijven in 2007 naar ruim 10 duizend in 2017. Ook in de detailhandel bleef het aantal oprichtingen in deze periode stijgen (met name webwinkels). In 2007 startten bijna 5 duizend nieuwe bedrijven in deze sector, in 2017 meer dan 9 duizend.

De procentuele toename van starters is het grootst onder installatiebedrijven van industriële machines. In 2007 startten 30 nieuwe bedrijven in deze sector, in 2017 waren dit er met 260 bijna 9 keer zoveel. Ook het aantal nieuwe bedrijven in de drankenindustrie nam verhoudingsgewijs fors toe: van 20 in 2007 tot 160 in 2017. Dit zijn vooral bierbrouwerijen. Ook het aantal nieuwe bedrijven in de dienstverlening voor onderwijs, welzijnswerk voor ouderen en gehandicapten, en in sanering en het overige afvalbeheer, was in 2017 procentueel aanzienlijk hoger dan in 2007.

Nederland telt 5 procent meer bedrijven dan begin vorig jaar. Er waren op 1 januari van dit jaar 1 665 795 bedrijven, een toename van 78,5 duizend op jaarbasis. De nieuwe bedrijven zijn meestal eenmanszaken. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over de bedrijvendemografie.

Het aantal bedrijven waar 1 persoon werkzaam is, is met 79,5 duizend toegenomen, het aantal bedrijven met meer dan 1 werkzame persoon nam per saldo met duizend af. Dat past in het patroon van de afgelopen jaren: in de afgelopen tien jaar is het aantal bedrijven met bijna 600 duizend toegenomen, bijna volledig door de groei van het aantal eenpitters.

Niet overal groei
Niet bij alle bedrijfsgroottes is sprake van groei. Zo daalde het aantal bedrijven met 2-9 werkzame personen afgelopen jaar met 3 duizend. Deze groep krimpt al sinds begin 2012: sinds dat jaar daalde het aantal bedrijven van die omvang met 20 duizend.

In het afgelopen jaar is de groei in het aantal bedrijven bijna volledig toe te schrijven aan het midden- en kleinbedrijf (tot 250 werkzame personen). Toch nam ook de hoeveelheid grotere bedrijven toe. Er zijn nu 3 120 bedrijven met meer dan 250 werknemers. Dat is het hoogste aantal sinds 2009.

Naar de nieuwe cijfers:

Aantal bedrijven naar bedrijfstak

Aantal bedrijven naar bedrijfsgrootte en rechtsvorm

Bij grotere MKB-bedrijven stijgen omzetten over het algemeen vaker dan bij kleinere MKB-bedrijven. Dat blijkt uit de cijfers over omzetstijgers en –dalers die vandaag door het CBS op MKB-Statline zijn gepubliceerd.

Bekijk hier de nieuwe cijfers over stijgers en dalers

In de industrie steeg de omzet in het derde kwartaal bij meer dan 6 op de 10 bedrijven groter dan 10 werkzame personen. Van de bedrijven kleiner dan 10 werkzame personen zag 53 procent zijn omzet in het derde kwartaal groeien ten opzichte van dezelfde periode in het voorgaande jaar.

Een zelfde patroon waarbij bedrijven met meer dan 10 werkzame personen vaker een omzetgroei realiseren dan bedrijven met minder dan 10 werkzame personen, komt in de meeste sectoren voor. Een uitzondering hierop vormt de sector vervoer en opslag. In die sector ligt de scheidslijn rond de 50 werkzame personen. In de sector informatie en communicatie is het aantal omzetstijgers in de categorie 10 tot 50 werkzame personen lager dan in andere grootteklassen.

Meer details over het aantal omzetstijgers en –dalers zijn beschikbaar op MKB-Statline. De tabel geeft weer voor welk percentage van de ondernemingen de omzet is gestegen en voor welk deel van de bedrijven de omzet is gedaald ten opzichte van hetzelfde kwartaal van vorig jaar. De cijfers zijn uit te splitsen naar sector en bedrijfsgrootte. De tabel wordt ieder kwartaal geupdated.

Aan het eind van het derde kwartaal stonden er 118 duizend vacatures open in het midden- en kleinbedrijf (MKB). Dat is meer dan de helft van alle openstaande vacatures (56 procent) in Nederland. Het aantal openstaande vacatures in het MKB is 33 procent hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Dit meldt het CBS in De Staat van het MKB.

Bij het grootbedrijf (meer dan 250 werkzame personen) stonden in het derde kwartaal van 2017 ruim 92 duizend vacatures open, bijna 31 procent meer dan een jaar eerder. In het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) nam het aantal openstaande vacatures met 32 procent toe tot 38 duizend eind september. In het kleinbedrijf (minder dan vijftig werkzame personen) stonden aan het einde van het derde kwartaal bijna 80 duizend vacatures open, waarvan 43 duizend bij de kleinste bedrijven (tot tien werkzame personen). Het aantal vacatures bij deze microbedrijven steeg met 37 procent ten opzichte van het derde kwartaal van 2016.

Het totaal aantal openstaande vacatures in Nederland kwam aan het einde van het derde kwartaal uit op 210 duizend, drie duizend minder dan het tweede kwartaal van 2017 (dit betreft niet seizoen-gecorrigeerde cijfers).

Vacaturegroei van 95 procent bij kleine bouwbedrijven

Ondanks de afname op totaalniveau (in het MKB -2 procent) zijn er ook bedrijfstakken die meer openstaande vacatures hebben dan in het vorige kwartaal. Deze toename is het hoogst in de bouw, 16 procent. Ten opzichte van een jaar geleden is deze toename zelfs bijna 80 procent. De sterkste groei vindt plaats bij de kleine bedrijven, met een toename van bijna 2 duizend vacatures in een jaar (95 procent).

Bezien naar samengestelde bedrijfstakken nam het aantal vacatures in de cultuur, recreatie, overige diensten met 49 procent het meest toe, gevolgd door nijverheid en energie (inclusief de bouw) met een toename van 45 procent.

Vacatures in MKB-StatLine

Ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (MKB) zijn positief in hun verwachtingen voor 2018. MKB-Ondernemers verwachten voor 2018 meer omzet, hogere investeringen en uitbreiding van de werkgelegenheid. Het ondernemersvertrouwen komt in het MKB uit op 13,1. Ondanks het feit dat dit ten opzichte van het voorgaande kwartaal iets is afgenomen, staat de sentimentsindicator nog steeds op een relatief hoog niveau. Dit meldt het CBS op basis van de Conjunctuurenquête Nederland na bewerking voor Staat van het MKB.

Vooral ondernemers in het middenbedrijf (50-250 werkzame personen) zijn optimistisch in hun verwachtingen voor volgend jaar. Zij antwoorden vaker positief dan ondernemers met kleinere bedrijven (5-50 werkzame personen), al zijn de verwachtingen van ondernemers in het kleinbedrijf per saldo ook positief. Over de toekomstige investeringen antwoorden ondernemers uit het grootbedrijf nog vaker positief dan ondernemers uit het MKB.

In het middenbedrijf denkt 42 procent van de bedrijven dat de omzet in 2018 toeneemt, terwijl 6 procent een lagere omzet voorziet. Per saldo verwacht dus 36 procent van de ondernemers omzetgroei in 2018. In het kleinbedrijf is dit saldo 25 procent en in het grootbedrijf 32 procent. Ook over de verwachte export in 2018 antwoorden ondernemers in het middenbedrijf vaker positief dan ondernemers in het kleinbedrijf en het grootbedrijf.

Van de ondernemers in het middenbedrijf verwacht per saldo 11 procent een groei van de investeringen in 2017 en 23 procent een toename van de werkgelegenheid. Binnen het kleinbedrijf verwacht per saldo 8 procent van de ondernemers een groei van de investeringen en 16 procent een toename van de werkgelegenheid.

Stemming ondernemers iets minder positief

Net als in het gehele bedrijfsleven zijn ondernemers in het MKB iets minder positief gestemd dan in het voorgaande kwartaal. Het vertrouwen van MKB-bedrijven kwam uit op 13,1. Dat is 1,8 punt lager dan in het derde kwartaal. De stand van het ondernemersvertrouwen in het MKB is een fractie lager dan in het gehele bedrijfsleven, waar de sentimentsindicator op een stand van 13,4 staat. Het ondernemersvertrouwen voor het kleinbedrijf is met 12,9 nagenoeg gelijk aan het vertrouwen in het MKB.

In alle sectoren binnen het MKB zijn ondernemers gunstig gestemd. Het MKB-ondernemersvertrouwen is met 26,0 in de bouw het hoogst. Ook in de sector informatie en communicatie en in de zakelijke dienstverlening is het ondernemersvertrouwen groter dan gemiddeld in het MKB. In de industrie en de sector vervoer en opslag is het MKB-ondernemersvertrouwen verbeterd ten opzichte van het derde kwartaal. In de overige sectoren is het sentiment minder positief dan drie maanden geleden.

MKB StatLine – Conjunctuurenquête Nederland; kwartaal; bedrijfstakken

Relevante links:

CBS

Ondernemersplein

In het tweede kwartaal van 2017 is bij 58 procent van de horecabedrijven de omzet toegenomen. Daartegenover staat dat bij 40 procent de omzet afnam. Voor 2 procent van de bedrijven in de horeca bleef de omzet gelijk. Het aantal bedrijven met een toename van de omzet is groter dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar, toen 51 procent van de horecaondernemingen een omzetstijging liet zien.

Bekijk hier de nieuwste cijfers over omzetstijgers en -dalers

Het percentage omzetstijgers was bij hotels het hoogst. Bij 65 procent van de hotels was in het tweede kwartaal een omzetstijging zichtbaar. Slechts een derde van de hotels had te maken met een afname van de omzet. Bij cafés, kantines en cateringbedrijven was het percentage omzetstijgers het laagst. Bij 54 procent van de cafés en eveneens 54 procent van de kantines en cateringbedrijven nam de omzet toe.

In de categorie 10 tot 50 werkzame personen nam bij 64 procent van de horecabedrijven de omzet toe. Bij horecabedrijven tot 10 werkzame personen groeide de omzet in 57 procent van de gevallen. Over de categorie met meer dan 50 werkzame personen is geen informatie beschikbaar.

Nieuwe cijfers stijger-dalers op MKB-Statline

Op MKB-Statline zijn nieuwe cijfers over het aantal bedrijven met een stijgende en dalende omzet gepubliceerd. De cijfers zijn nu up-to-date tot en met het tweede kwartaal van 2017. Er kan ingezoomd worden op verschillende grootteklassen en branches binnen het MKB.