Category: Nieuws

Meer samenwerking bij innoveren in het mkb

Op MKB-Statline zijn nieuwe cijfers over innovatie bij bedrijven over de periode 2018-2020. Het gaat om type innovatie en ontwikkeling van innovaties en over de samenwerking en belemmeringen bij innovatie. De mkb bedrijven met 10-50 werkzame personen hebben de grootste groei in innovatie laten zien. De belemmeringen die invloed hebben gehad om innovatie activiteiten op te starten, lagen vooral in andere prioriteiten binnen het bedrijf

  • Van de bevraagde bedrijven in de business economy en landbouw waren er 23.525 bedrijven met een innovatie.
  • Procesinnovaties waren net zoals in de eerder gemeten periode de meest voorkomende innovaties.
  • 14.925 mkb bedrijven met 10-50 werkzame personen, hadden procesinnovaties gerealiseerd. Dit zijn 2.760 bedrijven meer dan de voorgaande gemeten periode van 2016-2018.
  • Van deze procesinnovaties waren de administratieve innovaties bij 8.400 bedrijven de meest voorkomende innovaties.
  • Er 8.375 mkb bedrijven die innovaties samen met andere bedrijven of instellingen hebben ontwikkeld. Dit zijn 2.380 bedrijven meer dan de voorgaande gemeten periode. Het vaakst werd er samengewerkt met leveranciers.
  • Redenen voor belemmeringen van innovaties waren vooral andere prioriteiten binnen het bedrijf. En gebrek aan kapitaal en/of subsidies in combinatie met te hoge kosten voor het realiseren van innovaties. Dit beeld is niet veranderd ten opzichte van de eerder gemeten periode.

Bekijk hier de cijfers over innovatie bij bedrijven, type innovatie en samenwerking en belemmeringen bij innovatie

Economisch beeld MKB in het eerste kwartaal 2023 licht verbeterd

Het economisch beeld van het midden- en kleinbedrijf (mkb) is aan het begin van het eerste kwartaal van 2023 licht verbeterd in vergelijking met het vierde kwartaal van 2022. Daarmee staat de mkb-barometer dit kwartaal op “zonnig”. In totaal lagen acht van de twaalf conjunctuurindicatoren boven de langjarige trend, in het voorgaande kwartaal waren dit er nog zeven. De meeste indicatoren lieten een verbetering zien ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Dat meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de mkb-conjunctuurklok.

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het mkb worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Bijna alle stemmingsindicatoren verbeterden

Begin eerste kwartaal van 2023 verbeterden vijf van de zes stemmingsindicatoren. Enkel de indicator over de consumptieontwikkeling daalde ten opzichte van het voorgaande kwartaal, de stemming hierover was opnieuw het meest negatief. De stemmingsindicatoren over het financiële vertrouwen, de exportontwikkeling en het ondernemersvertrouwen stegen en lagen boven de langjarige trend. De stemmingsindicator over de economische ontwikkeling bleef, ondanks de stijging, onder de langjarige trend.

Helft van reële indicatoren verbeterden

De consumptie-gerelateerde indicatoren ontwikkelden zich positief, zo verbeterden het consumptievolume en de aankopen van duurzame goederen. Ook de mkb-omzet liet een verbetering zien aan het begin van het eerste kwartaal van 2023. De indicatoren over de mkb-vacatures en de mkb-faillissementen verslechterden juist. Zo zakte de indicator over mkb-vacatures aan het begin van het eerste kwartaal van 2023 onder de langjarige trend. Ook de indicator over duurzame consumptie lag, ondanks de verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal, onder de langjarige trend.

Mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

Bekijk het Conjunctuurdashboard

Meerderheid bedrijven heeft groeiende omzet in het vierde kwartaal 2022

Op MKB-Statline zijn nieuwe cijfers over het aantal bedrijven met een stijgende en dalende omzet gepubliceerd. Deze zijn nu up-to-date tot en met het vierde kwartaal van 2022. De cijfers geven aan bij welk percentage van de ondernemers de omzet is gestegen, dan wel gedaald ten opzichte van hetzelfde kwartaal in het voorgaande jaar. Er kan worden ingezoomd op verschillende grootteklassen en branches binnen het MKB.

  • Een meerderheid van de bedrijven zag de omzet stijgen in het vierde kwartaal van 2022 ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. In de horeca lag dat percentage het hoogst met 79 procent, waarvan 62 procent een snelle stijger was. Een snelle stijger of daler is een bedrijf met meer dan 20 procent omzetgroei of –krimp. Het vierde kwartaal van 2021 was daarbij nog een kwartaal met beperkende coronamaatregelen voor de horeca.
  • Het percentage bedrijven met een snelle omzetstijging lag bijna voor elke bedrijfstak en grootteklasse hoger dan het percentage bedrijven dat de omzet snel zag dalen. Het percentage bedrijven met een snelle stijging lag met 29 procent het hoogst bij de groothandel en handelsbemiddeling met 1 werkzame persoon. In de horeca met 100 tot 250 werkzame personen lag het percentage snelle stijgers het hoogst met 82 procent.
  • Een kwart van de bedrijven in de informatie en communicatie had een snelle daling van de omzet in het vierde kwartaal van 2022. Dat percentage lag in deze bedrijfstak het hoogst. Ook in de groothandel en handelsbemiddeling en bouwnijverheid had 24 procent van de bedrijven een snelle daling van de omzet.

Aantal openstaande vacatures gegroeid

Aan het eind van het vierde kwartaal 2022 stonden er ruim 215 duizend vacatures open in het midden- en kleinbedrijf (mkb). Dat was op dat moment iets meer dan de helft van het totale aantal vacatures in Nederland. Het aantal openstaande vacatures nam in het mkb toe met bijna 7 procent ten opzichte van het vierde kwartaal in 2021. De bouwnijverheid kende echter een afname van het aantal openstaande vacatures. Dit meldt het CBS op Staat van het MKB.

In het laatste kwartaal van 2022 is zowel in het mkb als het grootbedrijf het aantal openstaande vacatures gestegen ten opzichte van een jaar eerder. In het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) was deze stijging met bijna 5 procent het kleinst. In het microbedrijf (0-10 werkzame personen) en kleinbedrijf (10-50 werkzame personen) was de stijging iets groter, respectievelijk 5,5 en 9,5 procent. In het grootbedrijf was de stijging van de openstaande vacatures ten opzichte van 2021 het grootst met bijna 17 procent.

Toename van openstaande vacatures in alle bedrijfstakken mkb behalve bouwnijverheid en industrie

In de meeste bedrijfstakken binnen het mkb groeide het aantal openstaande vacatures ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2021. De meeste vacatures (11 duizend) in het mkb kwamen erbij in de zakelijke dienstverlening, waar in totaal ook de meeste vacatures in het mkb open stonden. Dit ging om een stijging van 11 procent ten opzichte van eind 2021.

In de industrie en bouwnijverheid nam het aantal openstaande vacatures in het mkb ten opzichte van eind 2021 af. Deze afname was het grootst in de bouwnijverheid. Daar ging het om een afname van ruim 10 procent (bijna 2 duizend banen). Dit gaat vooral om een afname in het micro- en kleinbedrijf waar in vergelijking tot dezelfde periode van het voorgaande jaar 2,5 duizend minder vacatures open stonden. Dit is een grotere afname dan in de rest van het mkb. Het midden- en grootbedrijf kenden een toename van respectievelijk 0,5 duizend en 1,0 duizend vacatures.

De afname in de industrie werd vooral veroorzaakt door de afname in het klein- en middenbedrijf waar de openstaande vacatures afnamen met respectievelijk 1,0 duizend en 0,5 duizend. In het microbedrijf nam het aantal vacatures met ruim 0,5 duizend vacatures toe net als in het grootbedrijf waar een toename was van 2 duizend vacatures ten opzichte van een jaar eerder.

Bekijk de vacaturecijfers op MKB StatLine

 

Zuid-Holland exporteert weer meeste goederen

Zuid-Holland exporteerde in 2021 de meeste goederen naar het buitenland, met een waarde van 100 miljard euro. In 2020 was Noord-Brabant nog de grootste goederenexporteur; de export vanuit  Zuid-Holland was in dat jaar met 10 procent gekrompen. De goederenexport groeide in 2021 het sterkst in Groningen, gevolgd door Zuid-Holland. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

De aanleiding voor deze cijfers is een onderzoek op verzoek van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, waarin op bedrijfs- en vestigingsniveau is gekeken naar de regionale verdeling van zowel de goederen- als de dienstenhandel. Verschillen in internationale handel tussen provincies of andere regionale indelingen worden deels bepaald door verschillen in de omvang van de economie, het aantal bedrijven, de samenstelling van bedrijfstakken en de nabijheid van het buitenland.

Minste groei in Overijssel

De kleinste exportgroei was te zien in Overijssel (7 procent). Drenthe exporteerde in 2021 de minste goederen, maar had wel een groei van 25 procent ten opzichte van 2020. Dat de waarde van de goederenexport in 2021 in alle provincies toenam, komt deels door een stijging van de exportprijzen.

Groningen kende de grootste exportgroei. De Groningse uitvoer van goederen was in 2021 twee derde groter dan een jaar eerder. Die toename bestond voor 43 procent uit export naar Duitsland en werd voor 85 procent gedreven door de export van vestigingen met 250 of meer werkzame personen.

Na Groningen had Zuid-Holland in 2021 de sterkste groei van de goederenexport (39 procent). Die toename bestond voor 44 procent uit de export van minerale brandstoffen en voor 23 procent uit chemische producten. Dit zijn tevens de twee grootste productgroepen die deze provincie exporteert.

Hoeveel er wordt geëxporteerd verschilt ook per vestigingsgrootte. Bedrijfsvestigingen met minder dan 50 werkzame personen nemen ongeveer 35 procent van de Nederlandse goederenexport voor hun rekening. Vestigingen met 250 of meer werkzame personen zijn goed voor 31 procent. Vooral in Groningen is het aandeel in de goederenexport van deze groep relatief groot (60 procent).

Relatief veel goederenhandelaren in Limburg en Zeeland

Niet alle bedrijven drijven handel met het buitenland. In 2021 behoorden ruim 230 duizend vestigingen tot een bedrijf dat voor minimaal 5 duizend euro aan goederen importeerde of exporteerde, ofwel 9 procent van het totaal aantal vestigingen. Limburg had met bijna 19 duizend vestigingen het grootste aandeel goederenhandelaren (14,2 procent), gevolgd door Zeeland (13,1 procent). Utrecht en Noord-Holland kennen met 7,3 procent het kleinste aandeel internationale goederenhandelaren.

Helft goederenexport Utrecht is wederuitvoer

Een deel van de Nederlandse export is wederuitvoer. Dat is uitvoer van eerder ingevoerde goederen die via Nederland vervoerd worden en daarbij (tijdelijk) eigendom worden van een Nederlandse ingezetene, zonder dat er een significante bewerking plaatsvindt. In Utrecht en Noord-Holland bestaat ongeveer de helft van de goederenexport uit wederuitvoer. Dit hangt samen met het grote aandeel van de groothandel in de goederenexport daar. De Zeeuwse goederenexport heeft het kleinste aandeel wederuitvoer. Daarvan bestaat 83 procent uit producten van Nederlandse makelij.

De internationale handel is in dit bericht voor zover mogelijk gekoppeld aan in Nederland gevestigde bedrijven. De handel van buitenlandse bedrijven en/of bedrijven die zich niet in het Algemeen Bedrijvenregister (ABR) bevinden is buiten beschouwing gelaten. Exporttotalen verschillen om die reden met de randtotalen op StatLine.

Bronnen:

Regionaal-Economische Kengetallen MKB 2022

Aantal bedrijven blijft toenemen

Aan het begin van 2023 waren er ruim 2,1 miljoen bedrijven, 79 duizend meer dan een jaar eerder. Het gaat vooral om bedrijven met 1 werkzame persoon. Het aantal bedrijven in Nederland groeit al vele jaren. In 2008 kwam het aantal bedrijven voor het eerst boven de 1 miljoen uit. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Het aantal bedrijven met 2 of meer werkzame personen is iets afgenomen, naar bijna 427 duizend. Dat is minder dan 20 procent van alle bedrijven.

Er werden in 2022 ruim 136 duizend bedrijven opgeheven en ruim 240 duizend opgericht. De groei van het aantal bedrijven was in 2022 kleiner dan in 2021. De grootste bedrijfstak is de specialistische zakelijke dienstverlening, met bijna 413 duizend bedrijven, gevolgd door de handel (271 duizend) en de bouwnijverheid (bijna 243 duizend).

Meeste oprichtingen in de bouw

De algemene bouw kende met 11,1 duizend de meeste oprichtingen van nieuwe bedrijven. Het overgrote deel hiervan had 1 werkzame persoon (10,7 duizend). Er startten ook  veel organisatieadviesbureaus (ruim 8 duizend), paramedische praktijken en financiële holdings (beiden ongeveer 7 duizend). Verder werden er veel nieuwe bedrijven opgericht in de studiebegeleiding, eventcatering en de thuiszorg.

Ook onder de opgeheven bedrijven waren in 2022 veel organisatieadviesbureaus (ruim 6 duizend) en  algemene bouwbedrijven (bijna 5 duizend). Andere branches met veel bedrijven die stopten waren webwinkels in kleding, softwareontwikkelaars en paramedische praktijken.

Netto kwamen de meeste bedrijven erbij in de algemene bouw (bijna 6,2 duizend), bij de paramedische praktijken (bijna 4,8 duizend) en in de eventcatering (4,4 duizend).

Veel webwinkels met meer dan 1 persoon opgericht en opgeheven

Bedrijven met meer dan 1 werkzame persoon vormden een kleinere groep, maar zijn doorgaans van groter belang voor de economie. Bij deze groep kwamen er ongeveer 17 duizend bedrijven bij en verdwenen ongeveer 21 duizend bedrijven. Binnen deze groep werden in 2022 ook meer webwinkels opgeheven dan opgericht, 3,3 duizend tegen 3,0 duizend. Bij de eet- en drinkgelegenheden met meer dan 1 werkzame persoon was er een soortgelijke ontwikkeling.

De meeste oprichtingen waren in deze groep bedrijven bij webwinkels in huis- en tuinartikelen (675), webwinkels in kleding (655) en webwinkels in een algemeen assortiment (535). Ook bij de bedrijven met meerdere werkzame personen was er een toename in de algemene bouw. Het aantal PR-bureaus steeg netto het meest, met 150, gevolgd door webwinkels in huis- en tuinartikelen (110) en bedrijven in de algemene bouw en arbeidsbemiddeling (beiden 65).

Bronnen:

MKB StatLine – Bedrijven; bedrijfstak

MKB StatLine – Bedrijven; oprichtingen

MKB StatLine – Bedrijven; opheffingen

Bedrijven met gestegen kosten hebben meer behoefte aan externe financiering

Voor bijna 6 op de 10 bedrijven vormden de bedrijfskosten een (zeer) belemmerende factor voor de bedrijfsvoering in de periode van 1 juli 2021 tot 1 juli 2022. Dat waren er meer dan een jaar eerder, en deze bedrijven gaven ook vaker aan behoefte te hebben aan externe financiering. Binnen het totale mkb is het aantal bedrijven met behoefte aan financiering licht afgenomen. Dit blijkt uit de Financieringsmonitor, die jaarlijks door het CBS wordt gemaakt in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Voor dit onderzoek is een enquête gehouden onder bedrijven in de business economy met twee of meer werkzame personen.
Bekijk het dashboard van de financieringsmonitor

Meer bedrijven belemmerd door hoge kosten

Meer bedrijven dan in voorgaande jaren gaven in 2022 aan dat de bedrijfskosten een (zeer) belemmerende factor vormden. 57 procent van de bedrijven in het midden- en kleinbedrijf (mkb) gaf dit aan. In 2021 was dit 39 procent. Bij middelgrote bedrijven steeg dit percentage van 43 naar 68. Onder alle grootteklassen is het aandeel bedrijven dat de huidige bedrijfskosten als zeer belemmerend ervaart, relatief sterk toegenomen. Van de bedrijven in het mkb die de huidige bedrijfskosten als (zeer) belemmerend ervaren, heeft 22 procent een externe financieringsbehoefte. Voor bedrijven die hoge kosten niet als belemmerend ervaren is dit 6 procent.

Start en uitbreiding meest genoemde financieringsdoel

De inzet van externe financiering is samen te vatten in drie hoofddoelen: start en uitbreiding, continuering en nieuwe activiteiten. Bedrijven kunnen behoefte hebben aan externe financiering voor meerdere van deze doelen. De meeste bedrijven met financieringsbehoefte hadden het geld nodig voor start en uitbreiding (78 procent). Bij 69 procent was continuering het hoofddoel en bij 58 procent nieuwe activiteiten. Onder de hoofddoelen vallen meerdere subdoelen. Het meest voorkomende financieringsdoel onder start en uitbreiding is uitbreiding van de bedrijfsactiviteiten. In het geval van het hoofddoel continuering is het meest voorkomende subdoel de financiering van voorraden en werkkapitaal (43 procent), en bij nieuwe activiteiten de financiering voor personeelskosten (21 procent).

Verwachte financieringsbehoefte kleine en middelgrote bedrijven gestegen

Met ruim 2 op de 10 middelgrote en kleine bedrijven die externe financiering verwachtten nodig te hebben, was de behoefte in deze grootteklassen in 2022 het grootst. Een jaar eerder was de verwachte financieringsbehoefte van deze bedrijven juist relatief klein. Onder grote en microbedrijven nam de verwachte financieringsbehoefte licht af. Dat geldt ook voor het totale mkb, met een afname van 13 procent in 2021 naar 12 procent in 2022.

bron: www.cbs.nl

Economisch beeld MKB in het vierde kwartaal 2022 verder verslechterd

Het economisch beeld van het midden- en kleinbedrijf (mkb) is aan het begin van het vierde kwartaal van 2022 verslechterd in vergelijking met het voorgaande kwartaal. Daarmee staat de mkb-barometer dit kwartaal op “bewolkt”, toch is er nog geen sprake van laag conjunctuur. In totaal lagen zeven van de twaalf conjunctuurindicatoren boven de langjarige trend, in het voorgaande kwartaal waren dit er nog negen. De meeste indicatoren daalden in vergelijking met het voorgaande kwartaal. Enkel de mkb-omzet en het volume van de consumptie lieten een verbetering zien. Dat meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de mkb-conjunctuurklok.

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het midden- en kleinbedrijf (mkb) worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Bijna alle stemmingsindicatoren verslechterden

Begin vierde kwartaal van 2022 verslechterden vijf van de zes stemmingsindicatoren ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Enkel de indicator over de consumptieontwikkeling bleef gelijk, de stemming hierover was opnieuw het meest negatief. De stemmingsindicatoren over het financiële vertrouwen, de exportontwikkeling en economische ontwikkelingen daalden en lagen onder de langjarige trend. De stemmingsindicatoren over het ondernemersvertrouwen en de vacatures bleven, ondanks de daling, boven de langjarige trend.

Helft van reële indicatoren verslechterden

De indicatoren over het BBP en de vacatures verslechterden aan het begin van het vierde kwartaal van 2022, terwijl deze indicatoren een kwartaal eerder nog verbeterden. Ook de reële indicator over duurzame consumptie verslechterde en lag dit kwartaal als enige reële indicator onder de langjarige trend. De indicator over de faillissementen veranderde niet ten opzichte van het voorgaande kwartaal. De overige reële indicatoren presteerden iets beter dan in het derde kwartaal van 2022.

Mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

Bekijk het Conjunctuurdashboard

Afname aantal mkb-vacatures in het derde kwartaal 2022

Aan het einde van het derde kwartaal 2022 stonden er ruim 240 duizend vacatures open in het midden- en kleinbedrijf (mkb). Daarmee is het aantal vacatures ten opzichte van het tweede kwartaal 2022 met 22,8 duizend gedaald. Dit is de eerste daling nadat het aantal openstaande vacatures vier kwartalen achtereen is toegenomen. Het aantal openstaande vacatures ligt nu onder het niveau van het eerste kwartaal van dit jaar. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op De Staat van het mkb.

  • Ten opzichte van hetzelfde kwartaal in het voorgaande jaren is het aantal openstaande vacatures in het mkb toegenomen. Met 26,4 duizend ten opzichte van het derde kwartaal in 2021 en ruim 125 duizend ten opzichte van het derde kwartaal in 2020. Daarmee is het aantal openstaande vacatures dit kwartaal nog steeds relatief hoog.
  • De meeste openstaande vacatures zijn net als in het vorige kwartaal te vinden in de commerciële dienstverlening, namelijk 157,5 duizend. Dit is wel een afname van 10 procent vergeleken met het tweede kwartaal van dit jaar.
  • Ook het aantal vervulde vacatures in het mkb neemt reeds drie kwartalen achtereen toe. Zo werden in het derde kwartaal van dit jaar 282 vacatures vervuld, in het voorgaande kwartaal waren dat er 268.
  • In de bedrijven met 10-50 werkzame personen zijn de meeste vacatures vervuld ten opzichte van het vergelijkbare kwartaal in 2021, namelijk 13 duizend.

Bekijk hier de (voorlopige) cijfers over de vacatures, bedrijfstak en bedrijfsgrootte van de  bedrijven in Nederland.

Nederlands Comité voor Ondernemerschap wil ‘wenkend perspectief’ voor midden- en kleinbedrijf

Het zijn lastige tijden, met veel onzekerheden. Van ondernemers wordt veel verwacht op het terrein van verduurzaming en digitalisering, tegelijkertijd dienen zij aan voldoende financiering en personeel te kunnen komen. Een routekaart moet hen helpen om antwoord te geven op de vraag: hoe dan? Dit stelt het Nederlands Comité voor Ondernemerschap bij de presentatie van het Jaarbericht Staat van het mkb 2022.

Nu het Nederlandse mkb meer dan ooit moet investeren, is het ook meer dan ooit belangrijk dat de bereidheid daartoe wordt gestimuleerd. Dat kan alleen als ondernemers een wenkend perspectief wordt geboden: een groener mkb, met een hoge productiviteitsgroei, aangejaagd door digitalisering en met goede toegang tot talent en financiering.

Trends

De Staat van het mkb biedt inzicht in de trends in het Nederlandse mkb en daarmee het ondernemingsklimaat. Uit eerdere jaarberichten, voorafgaand aan de coronacrisis, bleek dat het conjunctureel goed ging met het mkb, maar ook toen waren er al structurele uitdagingen; investeringen en productiviteitsgroei bleven achter en groeimogelijkheden werden beperkt door een gebrek aan geschikt personeel. De Staat van het mkb 2022 laat nu zien dat bijna de helft van de mkb-ondernemers zich vooral zorgen maakt over de prijsstijgingen van materiaal, energie en diensten. Daarnaast ervaren ondernemers personeelstekorten als een grote belemmering voor hun activiteiten. Ook hebben kleinere ten opzichte van grotere bedrijven meer moeite met digitaliseren.

Structuur, samenhang en samenwerking

Voor ondernemers hangt alles met alles samen; verduurzamen en digitaliseren kan niet zonder voldoende financiering en personeel. Het Comité vindt het noodzakelijk om de fundamenten van het ondernemingsklimaat te versterken en vraagt daarom aandacht voor drie S’en. Er zijn structurele maatregelen nodig, gericht op versterking van de productiviteit en het verdienvermogen. Dat kan alleen in samenhang: er is behoefte aan een nationale routekaart waarin beleidsambities gecombineerd worden. Dat vraagt ook om samenwerking en bundeling van beleids- en uitvoeringskracht, tussen ministeries, tussen overheden en met sociale partners en het bedrijfsleven.

Ondertussen

“Ondernemers leven in een ondertussen, een permanente overgangssituatie, met uitdagingen op zowel de korte als de lange termijn”, zegt Comité-voorzitter Jacques van den Broek in een toelichting. “Bedrijven hebben behoefte aan duidelijkheid en een wenkend perspectief. En dus aan duidelijke doelen. Een routekaart kan juist kleinere ondernemers, die kampen met grote onzekerheden, helpen om goed te anticiperen op de transities. Wij vragen de minister van Economische Zaken en Klimaat om hiertoe het initiatief te nemen.”

Reactie minister

Minister Adriaansens (EZK): “Ondernemers zijn de ruggengraat van onze economie en blijven vernieuwen is essentieel voor onze toekomstige welvaart. We verwachten veel van ondernemers, bijvoorbeeld op het gebied van verduurzamen en digitaliseren. Om mkb’ers daarbij te helpen en hun ondernemerschap te stimuleren, moeten wij als overheid zorgen voor stabiliteit en voorspelbaarheid. De door het Comité voorgestelde routekaart is een belangrijke stap.”

Reactie MKB-Nederland

Jacco Vonhof, voorzitter MKB-Nederland: “We zijn blij met dit rapport van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Dat ondersteunt de visie van MKB-Nederland. Juist in deze voor ondernemers ingewikkelde tijden, waarin opvolgende crises het zicht op structurele trends en de toekomst soms wegnemen, hebben we behoefte aan een overheid met een langetermijnvisie. Het is lastiger ondernemen als het beleid van de overheid ook een onzekere factor is.”

Meer informatie: Paul van Dijk, telefoon 06- 15 47 68 52

Over het Nederlands Comité voor Ondernemerschap
Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap zet zich in voor duurzame groei van het Nederlandse midden- en kleinbedrijf. Tot de taken behoren het monitoren van de ontwikkelingen in het midden- en kleinbedrijf en het doen van aanbevelingen. Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap bestaat uit Kemal Tas, Barbara Baarsma, Jacques van den Broek (voorzitter), Hare Majesteit Koningin Máxima, Meiny Prins en Diederik Laman Trip.