Economisch beeld mkb boven trend

Aan het begin van het derde kwartaal 2021 presenteerden het merendeel van de indicatoren van de mkb-conjunctuurklok boven hun langjarige trend. Hierdoor was er voor het eerst sinds de coronacrisis sprake van hoogconjunctuur binnen het mkb. Alle twaalf de indicatoren lieten een verbetering zien. Een kwartaal eerder bevonden negen van de twaalf indicatoren zich nog onder hun langjarige trend. Dit meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de mkb-conjunctuurklok. 

 

 

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het midden- en kleinbedrijf (mkb) kunnen worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Stemmingsindicatoren verbeterd

Alle zes de stemmingsindicatoren namen toe ten opzichte van het tweede kwartaal van 2021. Toen ontwikkelden de meeste stemmingsindicatoren zich ook al positief en daalde enkel de stemming over de economische ontwikkeling. De stemming over de consumptie lag aan het begin van het derde kwartaal 2021 ondanks de positieve ontwikkeling nog wel onder de trend.

Ook reële indicatoren namen toe

Ook de zes reële indicatoren namen in het derde kwartaal 2021 zonder uitzondering toe ten opzichte van het voorgaand kwartaal. De indicator gericht op consumptie van duurzame goederen liet toen nog een negatieve ontwikkeling zien, evenals het volume van de binnenlandse consumptie. Laatstgenoemde bevond zich aan het begin van het derde kwartaal als de enige indicator onder de trend. In het tweede kwartaal van 2021 gold dit nog voor vijf van de zes indicatoren en lag enkel het aantal faillissementen boven de trend.

mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De mkb-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het mkb in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de mkb-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het vierde kwartaal van 2021 wordt begin december 2021 verwacht.

Bronnen:

Staat van het MKB – Conjunctuurdashboard

 

Ondernemersvertrouwen mkb neemt verder toe

Het mkb-ondernemersvertrouwen nam aan het begin van het derde kwartaal 2021 verder toe en was voor het eerste sinds de coronacrisis binnen alle bedrijfstakken positief. Met name binnen de horeca steeg de stemmingsindicator van ondernemend Nederland fors. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op de Staat van het mkb.

De gegevens voor dit onderzoek zijn begin juli 2021 verzameld. Vanaf 26 juni werden de coronamaatregelen versoepeld en golden nog weinig beperkingen. Op 10 juli werden de regels weer iets aangescherpt vanwege oplopende coronabesmettingen.

Het mkb-ondernemersvertrouwen kwam aan het begin van derde kwartaal 2021 uit op 15,2. Dit is een toename van bijna 11 punten ten opzichte van een kwartaal eerder, toen de stemmingsindicator voor het eerst sinds de coronacrisis weer positief was. In het tweede kwartaal van 2020 daalde de stemmingsindicator nog ongekend. Het sentiment herstelde zich in de volgende kwartalen grotendeels, maar was tot en met het eerste kwartaal 2021 negatief. Het ondernemersvertrouwen van het mkb lag begin juli 2021 meer dan 3 punten onder het ondernemersvertrouwen voor het totale bedrijfsleven. Dit komt doordat het sentiment binnen het grootbedrijf optimistischer was dan binnen het mkb.

Horecaondernemers voor het eerst weer optimistisch

Binnen alle bedrijfstakken waren mkb-ondernemers begin juli positief gestemd. Horecaondernemers waren in eerdere coronakwartalen nog zeer pessimistisch, maar dit sloeg om en het mkb-ondernemersvertrouwen onder horecaondernemers was begin juli zelfs het hoogst van alle bedrijfstakken. Ook binnen vrijwel alle andere bedrijfstakken nam de stemmingsindicator toe. De bouwnijverheid — waar het mkb-ondernemersvertrouwen sinds het laatste kwartaal van 2020 al positief is — was met een daling van een halve punt de enige uitzondering.

Samenstelling ondernemersvertrouwen

Het ondernemersvertrouwen van het mkb geeft de stemming van Nederlandse mkb-ondernemers weer. Per bedrijfstak wordt het ondernemersvertrouwen samengesteld op basis van vragen over recente ontwikkelingen en verwachtingen van de ondernemers zoals bijvoorbeeld de omzetontwikkeling. Deze vragen worden gesteld in de Conjunctuurenquête Nederland (COEN).

Het ondernemersvertrouwen Nederland wordt vervolgens samengesteld uit een gewogen gemiddelde van het vertrouwen per bedrijfstak. Het ondernemersvertrouwen geeft een indicatie van de richting waarin de Nederlandse economie zich naar verwachting zal ontwikkelen.

De nieuwste resultaten van de Conjunctuur Enquête Nederland voor het MKB zijn beschikbaar in MKB-StatLine, net als het MKB-Ondernemersvertrouwen.