Tag: ondernemersvertrouwen

Ondernemersvertrouwen mkb nagenoeg ongewijzigd

Het mkb-ondernemersvertrouwen was aan het begin van het tweede kwartaal 2023 nagenoeg gelijk aan een kwartaal eerder. Binnen de bedrijfstakken zijn wel verschillen te zien, zo nam het vertrouwen in de horeca toe terwijl het in de bouw juist afnam. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op de Staat van het mkb. De gegevens voor dit onderzoek zijn begin april 2023 verzameld en beschikbaar via MKB-Statline.

  • Het mkb-ondernemersvertrouwen kwam aan het begin van het tweede kwartaal 2023 uit op 5,1. Dit is nagenoeg hetzelfde als een kwartaal eerder toen het cijfer op 5,0 uitkwam. Destijds was het vertrouwen weer positief nadat het eind 2022 licht negatief was geworden. Het ondernemersvertrouwen voor het mkb ligt iets lager dan het totale cijfer die dit kwartaal op 7,5 uitkwam.
  • Binnen de bedrijfstakken nam het mkb-ondernemersvertrouwen het sterkst toe bij de horeca. Ook bij de handel en verhuur en handel van onroerend goed nam het vertrouwen toe, al is het cijfer bij de laatstgenoemde nog wel negatief. Binnen de vervoer en opslag en de bouw nam het vertrouwen juist af ten opzichte van een kwartaal eerder.
  • Zowel voor het kleinbedrijf als het middenbedrijf zijn de verwachtingen van ondernemers over het economisch klimaat per saldo negatief. Ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder ligt het saldo voor het kleinbedrijf ongeveer op hetzelfde niveau. Bij het middenbedrijf is het saldo verbeterd maar nog wel steeds negatief.
  • Per saldo verwachten mkb-ondernemers nog steeds dat de prijzen de komende periode zullen stijgen. Ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder ligt het saldo wel een stuk lager. Destijds lag het saldo bijna op 50 procent, dit kwartaal ligt het saldo voor zowel het kleinbedrijf als het middenbedrijf net onder de 20 procent

Sterk wisselend sentiment binnen de horeca

Van 19 tot en met 24 september is het ‘Week van de horeca’. Tijdens deze week besteedt de redactie van de Staat van het mkb extra aandacht aan de horeca. Horecaondernemers kregen tijdens de coronacrisis te maken met beperkende maatregelen, waarbij zij regelmatig te deuren van hun bedrijf moesten sluiten. In dit artikel wordt teruggeblikt op deze periode en vooruitgekeken naar de nabije toekomst. Hoe ontwikkelde het ondernemersvertrouwen zich? En wat zijn de gevolgen van de prijsstijgingen en het personeelstekort?

Bijna alle horecabedrijven zijn een mkb-onderneming en in 2019 waren zij verantwoordelijk voor 80 procent van de totale horecaomzet. Aan het begin van derde kwartaal 2022 was het ondernemersvertrouwen binnen de horeca voor het tweede kwartaal op rij positief. Wel lag het vertrouwen een stuk lager dan een kwartaal eerder. Dit komt doordat horecaondernemers per saldo negatief gestemd zijn over de omzetverwachtingen voor het lopende kwartaal. De andere indicatoren waaruit het ondernemersvertrouwen in de horeca is opgebouwd, het economische klimaat en de omzet in het afgelopen kwartaal, waren positief.

Ondernemersvertrouwen in horeca hangt sterk samen met de coronamaatregelen

Het ondernemersvertrouwen binnen de horeca laat sinds de coronapandemie grote schommelingen zien, die sterk samenhangen met de dan of eerder geldende coronamaatregelen. Zo daalde het ondernemersvertrouwen aan het begin van het tweede kwartaal 2020, ten tijde van de eerste overheidsmaatregelen, ongekend hard tot het laagste niveau ooit gemeten in de COEN. In de daarop volgende kwartalen was de horeca steevast de bedrijfstak met het laagst scorende ondernemersvertrouwen. Met de opheffing van de overheidsmaatregelen steeg het ondernemersvertrouwen in de horeca naar 39,8 in het derde kwartaal van 2021. De horecaondernemers waren toen juist het meest positief gestemd van alle bedrijfstakken. Wegens de aangekondigde landelijke lockdown in december 2021 sloeg de positiviteit in de horeca begin 2022 volledig om naar pessimisme. Om het volgende kwartaal, met het versoepelen van de overheidsmaatregelen, te eindigen op bijna 41, de hoogste waarde ooit.

Ongekende prijsstijgingen in de horeca

Vanaf eind 2021/begin 2022 kregen horecaondernemers te maken met sterke prijsstijgingen. Zo stegen aan het begin van het derde kwartaal 2022 de prijzen van voedingsmiddelen met 13 procent ongekend hard ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Per saldo verwacht bijna 35 procent van de horecaondernemers dat de prijzen in het lopende kwartaal verder zullen toenemen. Wel geeft een groot gedeelte van de horecaondernemers begin derde kwartaal 2022 aan dat zij de kostenstijgingen als gevolg van onder andere prijsstijgingen deels kunnen doorberekenen. Een kleine groep ondernemers (2 procent) kan de volledige stijging doorberekenen aan de klant. Ongeveer 7 procent kan de stijging helemaal niet doorberekenen.

Horecaondernemers blijvend belemmerd door personeelstekort

Aan het begin van het derde kwartaal 2022 zag per saldo een kwart van de horecaondernemers hun personeelsbestand de afgelopen drie maanden toenemen. Dit percentage was niet eerder sinds de coronacrisis zo hoog. Toch gaf een recordpercentage van ruim 43 procent van de horecaondernemers aan tijdens de bedrijfsvoering vooral belemmerd te worden door personeelstekort. Dit percentage ligt sinds het derde kwartaal van 2021 een stuk hoger dan tijdens de eerdere kwartalen gedurende de coronapandemie. In het derde kwartaal van 2021 gaf 31 procent van de horecaondernemers aan belemmerd te worden door personeelstekort, een jaar eerder was dit nog slechts 6 procent.

Aan het begin van het derde kwartaal noemden horecaondernemers de verhoogde werkdruk als belangrijkst gevolg van de groeiende personeelstekorten. Daarnaast hadden horecaondernemers in vergelijking met andere bedrijfstakken relatief vaak te maken met gestegen arbeidskosten ten gevolge van het personeelstekort. Een kleine groep horecaondernemers (ruim 13 procent) kon door de groeiende personeelstekorten minder geschikt personeel aannemen.

Bronnen
CBS-artikelen

Ondernemers zien werkdruk toenemen als gevolg van personeelstekort.

Ondernemersvertrouwen daalt in derde kwartaal.

Statline tabellen

Consumentenprijzen; prijsindex 2015=100

Ondernemersvertrouwen; bedrijfstakken (SBI 2008)

Conjunctuurenquête Nederland; kwartaal, bedrijfstakken

Conjunctuurenquête Nederland; kwartaal, SBI 2008, seizoengecorrigeerd

Ondernemersvertrouwen mkb neemt verder toe

Het mkb-ondernemersvertrouwen nam aan het begin van het derde kwartaal 2021 verder toe en was voor het eerste sinds de coronacrisis binnen alle bedrijfstakken positief. Met name binnen de horeca steeg de stemmingsindicator van ondernemend Nederland fors. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op de Staat van het mkb.

De gegevens voor dit onderzoek zijn begin juli 2021 verzameld. Vanaf 26 juni werden de coronamaatregelen versoepeld en golden nog weinig beperkingen. Op 10 juli werden de regels weer iets aangescherpt vanwege oplopende coronabesmettingen.

Het mkb-ondernemersvertrouwen kwam aan het begin van derde kwartaal 2021 uit op 15,2. Dit is een toename van bijna 11 punten ten opzichte van een kwartaal eerder, toen de stemmingsindicator voor het eerst sinds de coronacrisis weer positief was. In het tweede kwartaal van 2020 daalde de stemmingsindicator nog ongekend. Het sentiment herstelde zich in de volgende kwartalen grotendeels, maar was tot en met het eerste kwartaal 2021 negatief. Het ondernemersvertrouwen van het mkb lag begin juli 2021 meer dan 3 punten onder het ondernemersvertrouwen voor het totale bedrijfsleven. Dit komt doordat het sentiment binnen het grootbedrijf optimistischer was dan binnen het mkb.

Horecaondernemers voor het eerst weer optimistisch

Binnen alle bedrijfstakken waren mkb-ondernemers begin juli positief gestemd. Horecaondernemers waren in eerdere coronakwartalen nog zeer pessimistisch, maar dit sloeg om en het mkb-ondernemersvertrouwen onder horecaondernemers was begin juli zelfs het hoogst van alle bedrijfstakken. Ook binnen vrijwel alle andere bedrijfstakken nam de stemmingsindicator toe. De bouwnijverheid — waar het mkb-ondernemersvertrouwen sinds het laatste kwartaal van 2020 al positief is — was met een daling van een halve punt de enige uitzondering.

Samenstelling ondernemersvertrouwen

Het ondernemersvertrouwen van het mkb geeft de stemming van Nederlandse mkb-ondernemers weer. Per bedrijfstak wordt het ondernemersvertrouwen samengesteld op basis van vragen over recente ontwikkelingen en verwachtingen van de ondernemers zoals bijvoorbeeld de omzetontwikkeling. Deze vragen worden gesteld in de Conjunctuurenquête Nederland (COEN).

Het ondernemersvertrouwen Nederland wordt vervolgens samengesteld uit een gewogen gemiddelde van het vertrouwen per bedrijfstak. Het ondernemersvertrouwen geeft een indicatie van de richting waarin de Nederlandse economie zich naar verwachting zal ontwikkelen.

De nieuwste resultaten van de Conjunctuur Enquête Nederland voor het MKB zijn beschikbaar in MKB-StatLine, net als het MKB-Ondernemersvertrouwen.

MKB-ondernemersvertrouwen voor het eerst sinds begin coronacrisis weer positief

Het MKB-ondernemersvertrouwen is in het tweede kwartaal 2021 gestegen van -4,3 naar +4,3. Het vertrouwen van MKB-ondernemers is daarmee voor het eerst sinds het begin van de coronacrisis weer positief. In de horeca en de verhuur en handel in onroerend goed zijn MKB-ondernemers nog wel negatief gestemd. In de andere zes sectoren is het MKB-ondernemersvertrouwen positief. Dat meldt het CBS vandaag op het Staat van het MKB.

Het ondernemersvertrouwen van MKB-ers is hoger dan het gemiddelde van het bedrijfsleven. Voor het hele bedrijfsleven ligt het ondernemersvertrouwen in het tweede kwartaal 2021 op 2,3. Dat is 2 punten lager dan het MKB-ondernemersvertrouwen. Het vertrouwen van ondernemers in het kleinbedrijf (tot 50 werkzame personen) ligt het laagst, namelijk op 0,5.

MKB-ondernemersvertrouwen in bijna alle sectoren gestegen

Het vertrouwen is in zeven van de acht sectoren gestegen. Alleen in de verhuur en handel van onroerend goed is het ondernemersvertrouwen gedaald van +1,6 in het eerste kwartaal naar -1,3 in het tweede kwartaal van 2021. MKB-ondernemers in de horeca waren dit kwartaal het somberst. Het MKB-ondernemersvertrouwen lag in die sector op -36,3. Een stijging ten opzichte van het voorgaande kwartaal, toen lag het MKB-ondernemersvertrouwen nog op -60,9.

MKB-ondernemersvertrouwen hoogst in bouwnijverheid

In het tweede kwartaal 2021 is het MKB-ondernemersvertrouwen in zes van de acht sectoren positief. Een kwartaal eerder was dat slechts voor drie van de acht sectoren het geval.

Het meest positief zijn MKB-ondernemers in de bouwnijverheid. In die sector ligt het ondernemersvertrouwen op 14,2. Dat is 3,6 punten hoger dan het kwartaal ervoor.

Samenstelling ondernemersvertrouwen

Het MKB-ondernemersvertrouwen geeft de stemming van Nederlandse MKB-ondernemers weer. Per bedrijfstak wordt het ondernemersvertrouwen samengesteld op basis van vragen over recente ontwikkelingen en verwachtingen van de ondernemers zoals bijvoorbeeld de omzetontwikkeling. Deze vragen worden gesteld in de Conjunctuurenquête Nederland (COEN).

Het ondernemersvertrouwen Nederland wordt vervolgens samengesteld uit een gewogen gemiddelde van het vertrouwen per bedrijfstak. Het ondernemersvertrouwen geeft een indicatie van de richting waarin de Nederlandse economie zich naar verwachting zal ontwikkelen.

De nieuwste resultaten van de Conjunctuurenquête Nederland voor het MKB zijn beschikbaar in MKB-StatLine, net als het MKB-Ondernemersvertrouwen.

MKB-vertrouwen weer positiever in eerste kwartaal 2020

In vergelijking met het vierde kwartaal in 2019 zijn MKB-ondernemers aan het begin van 2020 positiever gestemd. Het ondernemersvertrouwen, de stemmingsindicator van ondernemend Nederland, steeg voor het MKB van 5,1 naar 7,0. Het ondernemersvertrouwen bij ondernemers met 5 tot 50 werkzame personen is iets lager: 6,3. Het ondernemersvertrouwen in het gehele bedrijfsleven bleef met 6,4 nagenoeg gelijk aan een kwartaal eerder (6,6).

In het eerste kwartaal van 2015 bereikte het MKB-ondernemersvertrouwen de laagste waarde (3,7) tot nu toe en in het eerste kwartaal van 2018 werd de hoogste waarde bereikt: 19,6. Na drie kwartalen waarin het ondernemersvertrouwen daalde, stijgt het MKB-ondernemersvertrouwen in het eerste kwartaal 2020.

MKB-ondernemers binnen de bouwnijverheid hebben het meeste vertrouwen (14,9) gevolgd door MKB-ondernemers binnen de zakelijke dienstverlening (11,4) en informatie en communicatie (9,0). In de sector vervoer en opslag en horeca is het MKB-ondernemersvertrouwen het laagst. In vergelijking met het laatste kwartaal van 2019 is het vertrouwen binnen alle sectoren met uitzondering van de sector informatie en communicatie, toegenomen. Het vertrouwen steeg het sterkst binnen de sector verhuur en handel van ontroerend goed met ruim 7,2.

Lagere verwachtingen over omzetgroei

Ondernemers zijn minder positief over de omzet die zij in de komende 3 maanden verwachten te behalen in vergelijking met een jaar geleden. Per saldo verwachtte toen 9,3 procent van alle ondernemers met 5 of meer werkzame personen een omzetgroei. Nu is dat 2 procent. Het middenbedrijf is daarbij het meest optimistisch. Per saldo verwacht 9,6 procent een omzetgroei. Van de ondernemers met 5 tot 50 werkzame personen voorziet per saldo 2 procent een toename van de omzet. Het grootbedrijf laat zich negatief uit over de verwachte omzet. Per saldo voorziet 5,1 procent een daling van de omzet.

Bedrijfsleven voorziet minder grote toename personeel

Over de werkgelegenheid in het eerste kwartaal is het bedrijfsleven minder positief gestemd dan een jaar geleden. Van de bedrijven met meer dan 5 werkzame personen verwacht per saldo 9,4 procent het personeelsbestand in het eerste kwartaal uit te breiden. Een jaar geleden was dit 18,3 procent. Het aandeel ondernemers met vraag naar personeel is in het midden- en kleinbedrijf per saldo groter dan in het grootbedrijf. Het middenbedrijf is met 14,8 procent het positiefst.

Samenstelling ondernemersvertrouwen

Het MKB-ondernemersvertrouwen geeft de stemming van Nederlandse MKB-ondernemers weer. Per bedrijfstak wordt het ondernemersvertrouwen samengesteld op basis van vragen over recente ontwikkelingen en verwachtingen van de ondernemers zoals bijvoorbeeld de omzetontwikkeling. Deze vragen worden gesteld in de Conjunctuurenquête Nederland (COEN).
Het ondernemersvertrouwen Nederland wordt vervolgens samengesteld uit een gewogen gemiddelde van het vertrouwen per bedrijfstak. Het ondernemersvertrouwen geeft een indicatie van de richting waarin de Nederlandse economie zich naar verwachting zal ontwikkelen.

De nieuwste resultaten van de Conjunctuur Enquête Nederland voor het MKB zijn beschikbaar in MKB-StatLine, net als het MKB-Ondernemersvertrouwen.

MKB-ondernemers vol vertrouwen voor 2017

Ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (MKB) zijn positief in hun verwachtingen voor 2017. MKB-Ondernemers verwachten voor 2017 meer omzet, hogere investeringen en uitbreiding van de werkgelegenheid. Ook kwam het ondernemersvertrouwen in het MKB aan het begin van het vierde kwartaal hoger uit. Dit meldt CBS op basis van de Conjunctuurenquête Nederland na bewerking voor Staat van het MKB.

Direct naar de volledige publicatie

Voor de Staat van het MKB is in het vierde kwartaal voor het eerst het ondernemersvertrouwen van het MKB gepubliceerd. Net als in het gehele bedrijfsleven zijn MKB-ondernemers in het vierde kwartaal van 2016 onverminderd positief gestemd.