Nederland een exportland: mkb-uitvoer van goederen in 2020

Dat Nederland sterk gericht is op de internationale handel blijkt onder andere uit de exportcijfers. Vanaf 2015 tot 2019 nam de exportwaarde van goederen jaar op jaar toe. Met een exportwaarde van ruim 515 miljard euro behaalde Nederland in 2019 een exportrecord.* In 2020 kregen exporteurs echter te maken met handelsbeperkende maatregelen om de verspreiding van corona tegen te gaan. In deze periode schaalden ook buitenlandse afnemers sterk af of gingen in lockdown. Hierdoor zakte de exportwaarde van goederen tot bijna 483 miljard euro. Het huidige onderzoek van het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) op de Staat van het mkb (svhmkb) geeft een beeld van de goederenuitvoer en –exporteurs binnen het mkb in dit atypische jaar.

In 2020 exporteerden ruim 112 duizend Nederlandse bedrijven goederen vanuit Nederland naar het buitenland. Dit is zes procent minder dan een jaar eerder, toen waren er bijna 120 duizend exporteurs. De Nederlandse exporteurs waren in 2020 goed voor ongeveer 70 procent van de exportwaarde van goederen uit Nederland, dat is ongeveer 344 miljard euro. Daarmee daalde de uitvoerwaarde met vier procent ten opzichte van 2019.

Het overige gedeelte van de exportwaarde van goederen uit Nederland betrof die van buitenlandse bedrijven die via Nederland goederen doorvoerden naar andere landen. Die exportwaarde daalde tijdens het eerste coronajaar harder dan de goederenexport van Nederlandse bedrijven, waardoor de totale exportwaarde van goederen uit Nederland met meer dan zes procent daalde.

Grootste daling exportwaarde bij grootbedrijf

Het gros van de Nederlandse goederenexporteurs in 2020 betrof het midden- en kleinbedrijf (mkb). Deze bedrijven zorgden dan ook voor de daling van het totaalaantal goederexporteurs in 2020; het aantal grootbedrijven (250 of meer werkzame personen) dat goederen exporteerde nam juist licht toe ten opzichte van 2019. Ondanks deze toename zag het grootbedrijf de uitvoerwaarde van goederen dalen met bijna 8 miljard euro (-6 procent). De goederenexportwaarde van het mkb daalde met drie procent minder hard en bedroeg ruim 216 miljard euro in 2020. Dat is 63 procent van de totale uitvoer door Nederlandse bedrijven. In 2020 golden er diverse handelsbeperkende maatregelen in het kader van corona en de Brexit.

Binnen mkb vooral middenbedrijf getroffen door handelsbeperkingen

Met slechts 5 procent van het totale aantal mkb-goederenexporteurs was het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) goed voor meer dan de helft van de goederenuitvoerwaarde van het mkb in 2020. Wel drukte de handelsbeperkte maatregelen de exportwaarde van het middenbedrijf; deze daalde met ruim 9 miljard euro ten opzichte van 2019, een daling van 8 procent. Zowel het microbedrijf (tot 10 werkzame personen) als het kleinbedrijf (10 tot 50 werkzame personen) zag de uitvoer juist met drie procent toenemen tijdens het eerste coronajaar. Van de mkb-bedrijven die goederen exporteerde in 2020 was 80 procent een microbedrijf en 15 procent een kleinbedrijf.

Duitsland grootste afnemer van Nederlandse mkb

Van de totale uitvoer door Nederlandse mkb-bedrijven in 2020 werd bijna 23 procent geëxporteerd naar Duitsland. Hiermee was Duitsland de grootste buitenlandse afnemer van het Nederlandse mkb. Ook België, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten waren respectievelijk grote afnemers; zij maakten samen bijna 30 procent van de mkb-goederenexport uit.

In het jaar voorafgaand aan de coronapandemie steeg de export door mkb-bedrijven naar de meeste landen licht. Deze toename sloeg in 2020 voor veel exportbestemmingen volledig om. Mede door de effecten van de Brexit nam de goederenexport door mkb-bedrijven naar het Verenigd Koninkrijk in 2020 het sterkst af met ruim twee miljard euro, een daling van 12 procent. Ook de goederenexport naar Duitsland nam met één miljard euro fors af (-2 procent) ten opzichte van 2019. De uitvoer door mkb-bedrijven naar België en Verenigde Staten nam juist licht toe.

Starters exporteren vooral naar Duitsland en België

In 2020 waren er ruim 21 duizend goederenexportstarters binnen het mkb, een afname ten opzichte van 2019. Toen waren er ruim 26 duizend mkb-starters op de goederenexportmarkt, een recordaantal in vergelijking met eerdere jaren. Exportstarters zijn bedrijven die in een bepaald jaar wel exporteerden, maar in de voorgaande twee jaren nog niet.

Vooral veel mkb-exporteurs in de handel

42 procent van het totale aantal mkb-goederenexporteurs was actief in de bedrijfstak handel, veruit het meest van alle bedrijfstakken. Het merendeel hiervan was een groothandelaar. De mkb-handelaren waren goed voor een uitvoerwaarde van 119 miljard, dat is 55 procent van de totale exporthandel van Nederlandse bedrijven. Ook binnen de industrie en specialistische zakelijke dienstverlening exporteerden relatief veel mkb-bedrijven goederen.

*Cijfers zijn bekend vanaf 2012, betreft cijfers over goederen.

Bekijk hier de cijfers over de internationale handel van het mkb.

Lees meer over internationale handel:

Zelfstandig mkb vooral indirect van belang voor export

Internationaliseringsmonitor: Nederland handelsland 2021

Internationaliseringsmonitor: Nederland handelsland 2020

Recordaantal openstaande mkb-vacatures in eerste kwartaal 2022

Aan het einde van het eerste kwartaal 2022 stond er een recordaantal van 249 duizend vacatures open in het midden- en kleinbedrijf (mkb). Tijdens het begin van de coronapandemie nam het aantal openstaande vacatures af, maar sinds het tweede kwartaal van 2021 werden recordhoogtes bereikt. Eerder piekte het aantal openstaande vacatures in het eerste kwartaal nog op 157 duizend in 2019. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op de Staat van het mkb.

Het aantal openstaande vacatures steeg begin 2022 harder binnen het mkb dan het grootbedrijf; het aantal mkb-vacatures nam met 82 procent toe en voor het grootbedrijf was de stijging 78 procent ten opzichte een jaar eerder. In het eerste kwartaal van 2021 nam het aantal mkb-vacatures ook al flink toe, terwijl dit aantal binnen het grootbedrijf juist daalde ten opzichte van een jaar eerder. Begin 2020 zat Nederland in de eerste lockdown vanwege de coronapandemie en nam met name het aantal mkb-vacatures fors af.

In het kleinbedrijf (10 tot 50 werkzame personen) namen de openstaande vacatures relatief het meeste toe ten opzichte van het eerste kwartaal 2021 en verdubbelde bijna tot ruim 91 duizend vacatures. Ook in het microbedrijf (0 tot 10 werkzame personen) en middenbedrijf  (50 tot 250 werkzame personen) was de stijging fors met respectievelijk ruim 67 en 81 procent.

Ruime verdubbeling mkb-vacatures in handel, vervoer en horeca

In alle bedrijfstakken binnen het mkb groeide het aantal openstaande vacatures ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2021 en 2020. Daarmee zijn het aantal openstaande vacatures nu in alle sectoren ruim boven de aantallen van het eerste kwartaal van 2019, voor de coronamaatregelen. Binnen de handel, vervoer en horeca was de toename het grootst en nam het aantal vacatures ten opzichte van het eerste kwartaal 2021 met 51 duizend vacatures ruim 125 procent toe. Ten opzichte van het eerste kwartaal 2019 gaat dit met bijna 38 duizend vacatures om een toename van ruim 73 procent.

090

Vacaturegroei in gezondheids- en welzijnszorg relatief groter in mkb

In de meeste bedrijfstakken was de relatieve groei van het aantal openstaande vacatures ten opzichte van het eerste kwartaal 2021 kleiner in het mkb dan in het grootbedrijf. In de gezondheids- en welzijnszorg was de toename van het aantal openstaande mkb-vacatures juist groter, bijna 70 procent tegenover ruim 50 procent voor het grootbedrijf. In absolute aantallen was de groei wel hoger in het grootbedrijf; daar steeg het aantal vacatures met bijna 15 duizend, terwijl de toename binnen het mkb bijna 8 duizend was.

Bekijk hier de cijfers over de vacatures in het mkb.

Aantal startende ondernemers met migratieachtergrond neemt toe

In 2020 nam het aantal startende ondernemers in Nederland iets toe ten opzichte van een jaar eerder en kwam uit op ruim 199 duizend. Hiervan had ruim 36 procent een migratieachtergrond.  Dit aandeel steeg over de jaren, in 2010 had nog geen kwart een migratieachtergrond. Het merendeel van de starters met een migratieachtergrond in 2020 was Niet-westers. Dit meldt het CBS op de Staat van het mkb.

In 2020 lag het totale aantal startende ondernemers in Nederland bijna 20 procent hoger dan in 2010. Deze stijging valt vooral toe te schrijven aan starters met een migratieachtergrond, dit aantal steeg van bijna 41 duizend tot ruim 72 duizend in 2020. Dat komt met name doordat het aantal ondernemers met een Niet-westerse achtergrond dat een onderneming startte in Nederland meer dan verdubbelde. Vooral het aantal starters met een Marokkaanse en Turkse achtergrond steeg flink. Ook zijn er ruim 41 procent meer starters met een Westerse migratieachtergrond dan in 2010. Een soortgelijke groei van het aantal starters met een Nederlandse achtergrond bleef uit, maar dit aantal lag met ruim 126 duizend in 2020 wel een stuk hoger.

Meeste starters met migratieachtergrond Europees

In 2020 was het hoogste aantal startende ondernemers in Nederland met een migratieachtergrond afkomstig uit Europa, ruim 44 procent. Dit percentage is licht gedaald ten opzichte van 2010, toen was bijna 47 procent van de starters met migratieachtergrond Europees. De startende ondernemer met een Europese migratieachtergrond kwam in 2020 het vaakst uit Turkije, gevolgd door de Polen en Duitsland. Samen waren deze drie landen goed voor bijna de helft van de startende ondernemers met een Europese migratieachtergrond.

Na Europa waren starters met een migratieachtergrond het vaakst afkomstig uit Azië, namelijk bijna 20 procent. In 2010 was dit nog ongeveer een kwart. Hoewel het aantal starters met een Aziatische achtergrond wel degelijk toenam over de jaren, nam met name het aantal starters uit overige werelddelen harder toe. Hierdoor nam het Aziatische aandeel in het totale aantal starters met een migratieachtergrond af. In zowel 2020 als 2010 was Indonesië het grootste Aziatische land van herkomst.

Veel Marokkaanse starters in Nederland

Ruim 18 procent van de startende ondernemers met een migratieachtergrond was in 2020 Amerikaans. Dit percentage is over de jaren nagenoeg gelijk gebleven. In 2020 was bijna de helft hiervan afkomstig uit Suriname. Het aantal starters met een Afrikaanse achtergrond verdrievoudigde bijna ten opzichte van 2010, waardoor zij bijna 17 procent van alle starters met een migratieachtergrond uitmaakten. Hiervan was met bijna 8000 starters de meerderheid afkomstig uit Marokko.

Bekijk hier cijfers over startende ondernemers naar migratieachtergrond

Economisch beeld mkb licht verslechterd begin 2022

In het eerste kwartaal van 2022 verslechterde het economisch beeld van het midden- en kleinbedrijf (mkb) licht. De helft van de twaalf conjunctuurindicatoren presteerden minder dan een kwartaal eerder, wel lagen nagenoeg alle indicatoren boven hun langjarige trend. Een kwartaal eerder lagen tien van de twaalf indicatoren boven de trend en liet een zelfde aantal een verbetering zien. Dat meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de MKB-conjunctuurklok

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het midden- en kleinbedrijf (mkb) worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Stemmingsindicatoren verslechterd

Van de stemmingsindicatoren lieten enkel het financieel vertrouwen en de stemming over de economische ontwikkeling een verbetering zien ten opzichte van het laatste kwartaal van 2021. De stemming over de consumptie bleef begin 2022 gelijk en bevond zich als enige stemmingsindicator onder de trend. Eind 2021 ontwikkelden vijf van de indicatoren zich nog positief en daalde het financieel vertrouwen juist.

Verdeeld beeld bij reële indicatoren

Van de zes reële indicatoren nam de helft toe ten opzichte van het vierde kwartaal van 2021. De omzetindicator verbeterde, nadat deze een kwartaal eerder nog een verslechtering liet zien. Ook het volume van de binnenlandse consumptie verbeterde en lag hiermee weer boven de trend. De indicatoren gericht op consumptie van duurzame goederen, faillissementen en vacatures verslechterden juist, een kwartaal eerder ontwikkelden deze indicatoren zich nog positief. Alle indicatoren lagen begin 2022 boven de trend.

Mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

Direct naar het Conjunctuurdashboard.

Eind 2021 meer openstaande mkb-vacatures dan eind 2020 en 2019

Aan het einde van het vierde kwartaal 2021 stonden er 202 duizend vacatures open in het midden- en kleinbedrijf (mkb). Dit zijn 90,5 duizend openstaande vacatures meer dan in het vierde kwartaal 2020 en ruim 55 duizend meer dan in het vierde kwartaal 2019. Het mkb is daarmee goed voor meer dan de helft van het totaal aantal openstaande vacatures in Nederland. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op De Staat van het mkb.

In het micro-kleinbedrijf (minder dan 50 werkzame personen) namen de openstaande vacatures relatief het meeste toe ten opzichte van het vierde kwartaal 2020, namelijk met 82 procent naar bijna 132 duizend vacatures. Ook in het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) en het grootbedrijf (250 werkzame personen of meer) was de toename fors, waardoor er eind 2021 respectievelijk ruim 70 duizend en 174 duizend vacatures openstonden. Dit is ook meer dan in het vierde kwartaal van 2019; toen stonden er bijna 98 duizend open in het micro-kleinbedrijf, ruim 49 duizend in het middenbedrijf en meer dan 134 duizend in het grootbedrijf. Eind 2020 namen de openstaande vacatures binnen zowel het mkb als het grootbedrijf nog af ten opzichte van het vierde kwartaal van 2019. In zowel 2020 als 2021 kreeg Nederland tegen het einde van het vierde kwartaal te maken met een lockdown.

Vacaturegroei in gezondheids- en welzijnszorg relatief groter in mkb

In alle bedrijfstakken binnen het mkb groeide het aantal opstaande vacatures ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2020 en 2019. Binnen de zakelijke dienstverlening stonden eind 2021 de meeste mkb-vacatures open, namelijk ruim 40 duizend. De toename ten opzichte van eind 2020 was binnen de handel met bijna 88 procent relatief het grootst, maar was wel kleiner dan de toename binnen het grootbedrijf. In de gezondheids- en welzijnszorg was de toename binnen het mkb bijna 79 procent (ruim 8 duizend) ten opzichte van 2020 en bijna 66 procent (ruim 7 duizend) ten opzicht van 2019. Voor het grootbedrijf lag dit lager en was de toename respectievelijk bijna 40 procent en 31 procent. In de bedrijfstak cultuur, recreatie en overige diensten was de toename ten opzichte van eind 2020 en 2019 binnen het mkb relatief gezien juist kleiner dan binnen het grootbedrijf.

Bekijk hier de cijfers over de vacatures in het mkb.

CPB Discussion Paper: Hoe ver kunnen gazelles lopen?

Het CPB heeft de groeipatronen van reguliere bedrijven, snelle groeiers en startups in kaart gebracht in de Discussion Paper ‘How far do gazelles run? Growth Patterns of Regular Firms, High Growth Firms and Startups’. In dit nieuwsbericht zijn de hoofdlijnen van deze Discussion Paper terug te vinden, zoals door het CPB samengevat.

Snel groeiende bedrijven en startups krijgen veel aandacht van beleidsmakers. Veel landen proberen de komst van dit soort bedrijven te stimuleren om zodoende economische groei te bevorderen. Een empirisch onderzoek uitvoeren naar dit soort bedrijven is echter moeilijk, omdat startups slecht te onderscheiden zijn van andere bedrijven. Recentelijk is er een nieuwe databron beschikbaar om startups te bestuderen: private databases over innovatieve bedrijven. Wel is onduidelijk wat voor type bedrijven erin zitten in verhouding tot de ‘gewone’ bedrijfspopulatie.

In de studie wordt onderzocht of een database voor startupinvesteerders gebruikt kan worden om snel groeiende bedrijven te ontdekken en de robuustheid van hun groei te bestuderen. Om dat te doen is Nederlandse microdata op bedrijfsniveau gecombineerd met de startupdatabase.

De studie kent twee belangrijke uitkomsten: Hoewel de meeste snelle groeiers nooit in de investeerdersdatabase terechtkomen, hebben bedrijven in de database een grotere kans om een snelle groeier te zijn. Ten tweede, in tegenstelling tot ‘gewone’ Nederlandse bedrijven en bevindingen uit de literatuur, tonen startups een verrassend aanhoudend groeipatroon: zij blijven langer doorgroeien.

De studie concludeert dat een commerciële startupdatabase als aanvullende bron gebruikt kan worden. Wel moet men voorzichtig zijn met de interpretatie van resultaten, omdat niet duidelijk is hoe en wanneer bedrijven in de database terechtkomen.

Lees hier de CPB Discussion Paper 

Blijvende stijging recordaantal openstaande vacatures in het mkb

Aan het einde van het derde kwartaal 2021 stonden er bijna 214 duizend vacatures open in het midden- en kleinbedrijf (mkb).  Hiermee is het recordaantal openstaande vacatures van het vorig kwartaal met bijna 27 duidend (ruim 14 procent) overstegen. Het mkb is daarmee goed voor bijna 57 procent van het totaal aantal openstaande vacatures in Nederland. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op de Staat van het mkb.

In het micro-kleinbedrijf (minder dan 50 werkzame personen) namen de openstaande vacatures met bijna 15 procent het meeste toe ten opzichte van het tweede kwartaal 2021. In het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) was de toename bijna 13 procent, voor het grootbedrijf (250 werkzame personen of meer) was dit ongeveer 11 procent. Een kwartaal eerder nam het aantal openstaande vacatures in zowel het micro-kleinbedrijf als het middenbedrijf met een recordtoename van ongeveer 37 procent toe.

Grootste vacaturegroei in de handel

In de handel nam het aantal openstaande vacatures binnen het mkb toe met 7 duizend vacatures (ongeveer 21 procent) naar bijna 41 duizend vacatures. Daarmee stonden in het derde kwartaal de meeste vacatures open in de handel. In de bedrijfstak bouwnijverheid was de stijging in het aantal openstaande vacatures het kleinst. Daar steeg het aantal openstaande vacatures met bijna 8 procent naar 17 duizend vacatures.

Bekijk hier de cijfers over de vacatures in het mkb.

Economisch beeld mkb boven trend

Aan het begin van het derde kwartaal 2021 presenteerden het merendeel van de indicatoren van de mkb-conjunctuurklok boven hun langjarige trend. Hierdoor was er voor het eerst sinds de coronacrisis sprake van hoogconjunctuur binnen het mkb. Alle twaalf de indicatoren lieten een verbetering zien. Een kwartaal eerder bevonden negen van de twaalf indicatoren zich nog onder hun langjarige trend. Dit meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de mkb-conjunctuurklok. 

 

 

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het midden- en kleinbedrijf (mkb) kunnen worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Stemmingsindicatoren verbeterd

Alle zes de stemmingsindicatoren namen toe ten opzichte van het tweede kwartaal van 2021. Toen ontwikkelden de meeste stemmingsindicatoren zich ook al positief en daalde enkel de stemming over de economische ontwikkeling. De stemming over de consumptie lag aan het begin van het derde kwartaal 2021 ondanks de positieve ontwikkeling nog wel onder de trend.

Ook reële indicatoren namen toe

Ook de zes reële indicatoren namen in het derde kwartaal 2021 zonder uitzondering toe ten opzichte van het voorgaand kwartaal. De indicator gericht op consumptie van duurzame goederen liet toen nog een negatieve ontwikkeling zien, evenals het volume van de binnenlandse consumptie. Laatstgenoemde bevond zich aan het begin van het derde kwartaal als de enige indicator onder de trend. In het tweede kwartaal van 2021 gold dit nog voor vijf van de zes indicatoren en lag enkel het aantal faillissementen boven de trend.

mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De mkb-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het mkb in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de mkb-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het vierde kwartaal van 2021 wordt begin december 2021 verwacht.

Bronnen:

Staat van het MKB – Conjunctuurdashboard

 

Recordaantal openstaande vacatures in het mkb

Aan het einde van het tweede kwartaal 2021 stonden er ruim 187 duizend vacatures open in het midden- en kleinbedrijf (mkb). Dit is het hoogste aantal openstaande vacatures sinds de start van de meting in 2011 en is toe te schrijven aan een recordgroei van het aantal openstaande vacatures in het mkb van ruim 50 duizend. Daarmee droeg het mkb voor meer dan de helft bij aan de recordgroei van het totaal aantal vacatures in Nederland. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op De Staat van het MKB.

In zowel het micro- en kleinbedrijf (minder dan 50 werkzame personen) als in het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) nam het aantal openstaande vacatures ongeveer 37 procent toe ten opzichte van het tweede kwartaal 2021 naar respectievelijk 125,2 en 61,9 duizend vacatures. Hiermee kwam het totaal van het openstaande vacatures voor het mkb uit op een recordaantal van ruim 187 duizend vacatures. Hiermee droeg het mkb voor meer dan de helft bij het totale aantal vacatures in Nederland (zie: Meer vacatures dan werklozen in tweede kwartaal (cbs.nl)).

Grootste vacaturegroei in de cultuursector en de handel

In de bedrijfstak cultuur, recreatie en overige diensten nam het aantal openstaande vacatures toe met bijna 3 duizend naar ruim 8 duizend vacatures, een stijging van bijna 54 procent. In de handel nam het aantal openstaande vacatures toe met bijna 10 duizend vacatures (41,4 procent) naar bijna 34 duizend vacatures.

Bekijk hier de cijfers over de vacatures in het mkb.

Ondernemersvertrouwen mkb neemt verder toe

Het mkb-ondernemersvertrouwen nam aan het begin van het derde kwartaal 2021 verder toe en was voor het eerste sinds de coronacrisis binnen alle bedrijfstakken positief. Met name binnen de horeca steeg de stemmingsindicator van ondernemend Nederland fors. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op de Staat van het mkb.

De gegevens voor dit onderzoek zijn begin juli 2021 verzameld. Vanaf 26 juni werden de coronamaatregelen versoepeld en golden nog weinig beperkingen. Op 10 juli werden de regels weer iets aangescherpt vanwege oplopende coronabesmettingen.

Het mkb-ondernemersvertrouwen kwam aan het begin van derde kwartaal 2021 uit op 15,2. Dit is een toename van bijna 11 punten ten opzichte van een kwartaal eerder, toen de stemmingsindicator voor het eerst sinds de coronacrisis weer positief was. In het tweede kwartaal van 2020 daalde de stemmingsindicator nog ongekend. Het sentiment herstelde zich in de volgende kwartalen grotendeels, maar was tot en met het eerste kwartaal 2021 negatief. Het ondernemersvertrouwen van het mkb lag begin juli 2021 meer dan 3 punten onder het ondernemersvertrouwen voor het totale bedrijfsleven. Dit komt doordat het sentiment binnen het grootbedrijf optimistischer was dan binnen het mkb.

Horecaondernemers voor het eerst weer optimistisch

Binnen alle bedrijfstakken waren mkb-ondernemers begin juli positief gestemd. Horecaondernemers waren in eerdere coronakwartalen nog zeer pessimistisch, maar dit sloeg om en het mkb-ondernemersvertrouwen onder horecaondernemers was begin juli zelfs het hoogst van alle bedrijfstakken. Ook binnen vrijwel alle andere bedrijfstakken nam de stemmingsindicator toe. De bouwnijverheid — waar het mkb-ondernemersvertrouwen sinds het laatste kwartaal van 2020 al positief is — was met een daling van een halve punt de enige uitzondering.

Samenstelling ondernemersvertrouwen

Het ondernemersvertrouwen van het mkb geeft de stemming van Nederlandse mkb-ondernemers weer. Per bedrijfstak wordt het ondernemersvertrouwen samengesteld op basis van vragen over recente ontwikkelingen en verwachtingen van de ondernemers zoals bijvoorbeeld de omzetontwikkeling. Deze vragen worden gesteld in de Conjunctuurenquête Nederland (COEN).

Het ondernemersvertrouwen Nederland wordt vervolgens samengesteld uit een gewogen gemiddelde van het vertrouwen per bedrijfstak. Het ondernemersvertrouwen geeft een indicatie van de richting waarin de Nederlandse economie zich naar verwachting zal ontwikkelen.

De nieuwste resultaten van de Conjunctuur Enquête Nederland voor het MKB zijn beschikbaar in MKB-StatLine, net als het MKB-Ondernemersvertrouwen.