Nieuws – CBS Staat van het MKB

Eenmanszaken vormen grootste groep stoppers in tweede kwartaal 2025

Het aantal MKB-bedrijven in het tweede kwartaal van 2025 is met 1,2 procent gedaald ten opzichte van het eerste kwartaal in 2025. Vooral sectoren met een groot aandeel eenmanszaken laten een afname zien. De nieuwe cijfers zijn gepubliceerd op MKB Statline.

De business economy liet een daling van ruim 19 duizend bedrijven zien ten opzichte van het eerste kwartaal in 2025.
De zakelijke dienstverlening daalde met ruim 8 duizend bedrijven tussen het eerste en het tweede kwartaal van 2025.
Binnen deze categorie daalde de specialistische zakelijke dienstverlening met ruim 6 duizend bedrijven.
Alleen de branche financiële dienstverlening laat een stijging zien van 7,9 procent vergeleken met het eerste kwartaal van 2025.
Alle andere branches vertonen allemaal een afname.
De afname is vooral zichtbaar in sectoren met een groot aantal eenmanszaken, zoals zakelijke dienstverlening en handel.

Bekijk de tabel over MKB-bedrijven:

StatLine – Bedrijven; bedrijfstak (cbs.nl)

StatLine – Bedrijven; bedrijfsgrootte en rechtsvorm (cbs.nl)

Minder faillissementen in eerste kwartaal 2025

In het eerste kwartaal van 2025 zijn 750 mkb-bedrijven failliet verklaard in de business economy. Daarmee is het aantal faillissementen met 13 procent gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2024. Dit meldt het CBS op de Staat van het mkb en op MKB-Statline.

De meeste faillissementen vonden plaats bij bedrijven met 1 werkzame persoon. Het aantal faillissementen lag daar 10 procent lager dan een jaar eerder met 369 faillissementen. De grootste daling van het aantal faillissementen was bij bedrijven met 2 tot 10 werkzame personen; 20 procent minder dan vorig jaar.
Bij bedrijven met 50 tot 250 werkzame personen werden de minste faillissementen uitgesproken maar wel meer dan vorig jaar. In het eerste kwartaal van 2024 waren er 3 faillissementen, in datzelfde kwartaal dit jaar waren het er 9.
De meeste mkb-faillissementen vonden plaats bij bedrijven met een leeftijd van 5 tot 10 jaar (242) gevolgd door bedrijven van 10 jaar en ouder (230). De minste faillissementen werden uitgesproken bij bedrijven jonger dan 3 jaar (133) en bedrijven van 3 tot 5 jaar (144).

Gebruik van kunstmatige intelligentie door mkb-bedrijven in 2024

Steeds meer mkb-bedrijven maken gebruik van kunstmatige intelligentie (AI; Artificial Intelligence). Vooral onder bedrijven met 100 tot 250 werkzame personen wint AI aan terrein: 35 procent van deze bedrijven past AI toe in hun bedrijfsvoering. Kleinere bedrijven blijven daarin achter. Zo maakt slechts 18 procent van de bedrijven met 10 tot 20 werkzame personen gebruik van AI. Dit meldt het CBS op basis van cijfers op MKB-Statline.

De ICT-sector is koploper in AI-toepassing met 50 procent van de mkb-bedrijven die AI gebruiken.
Ook bedrijven binnen de sector Informatie en communicatie – waar ook de ICT onder valt – maken veel gebruik van AI: 49 procent.
Specialistische zakelijke diensten volgen op afstand, met 25 procent van de bedrijven die AI inzetten.
Het gebruik van AI is het laagst in de sector Vervoer en opslag: slechts 3 procent van de mkb-bedrijven maakt daar gebruik van AI.

Bekijk de tabel over ICT gebruik bij MKB-bedrijven:

StatLine – ICT-gebruik bij bedrijven; bedrijfsgrootte, 2024

StatLine – ICT-gebruik bij kleine bedrijven; bedrijfstak en bedrijfsgrootte, 2024

Update cijfers omzetstijgers en -dalers

Op MKB-Statline zijn nieuwe cijfers over het aantal bedrijven met een stijgende en dalende omzet gepubliceerd. Deze zijn nu up-to-date tot en met het vierde kwartaal van 2024. De cijfers geven aan bij welk percentage van de ondernemers de omzet is gestegen, dan wel gedaald ten opzichte van hetzelfde kwartaal in het voorgaande jaar. Er kan worden ingezoomd op verschillende grootteklassen en branches binnen het MKB.

Een meerderheid van de bedrijven zag de omzet stijgen in het vierde kwartaal van 2024 ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. In de horeca lag dat percentage het hoogst met 61 procent, waarvan 25 procent een snelle stijger was. Een snelle stijger of daler is een bedrijf met meer dan 20 procent omzetgroei of -krimp.
Het percentage bedrijven met een snelle omzetstijging was bij het merendeel van de bedrijfstakken en grootteklassen hoger dan het percentage bedrijven dat de omzet snel zag dalen. Het percentage bedrijven met een snelle stijging lag met 34 procent onder andere hoog in de bouwnijverheid.
In de energievoorziening lag met 61 procent het aantal bedrijven met omzetdaling het hoogst. Het aantal bedrijven met een snelle omzetdaling lag daar op 45 procent. In de informatie en communicatie lag het aantal bedrijven met een omzetdaling met 46 procent ook relatief hoog. Daarvan was 26 procent een snelle daler.
In het kleinbedrijf (10 tot 50 werkzame personen) hadden relatief de meeste bedrijven een omzetstijging in het vierde kwartaal van 2024 ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Met 67 procent lag dat percentage daar het hoogst bij de horeca.

Bekijk hier de laatste cijfers

Meer opheffingen onder mkb-bedrijven in 2024

In 2024 zijn er 160 duizend mkb-bedrijven opgericht in de business economy, vooral eenmansbedrijven. Dat zijn 16 duizend minder oprichtingen dan in 2023. In 2024 zijn ook veel mkb-bedrijven (bijna 111 duizend) opgeheven. Dit zijn 24 duizend meer opheffingen dan in 2023. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers over bedrijfsoprichtingen en -opheffingen op MKB-Statline.

Van alle oprichtingen in 2024 bestond 91 procent uit eenmanszaken. Bij de opheffingen is dat 90 procent. In de afgelopen tien jaar is het aantal mkb-bedrijven in de business economy met 67 procent toegenomen tot ruim 1,6 miljoen geteld in het eerste kwartaal van 2025, waarvan 81 procent bedrijven met 1 werkzame persoon. Het saldo van oprichtingen en opheffingen is met ruim 49 duizend nagenoeg gelijk aan vier jaar geleden.

Vergeleken met 2014 nam het aantal oprichtingen in 2024 het meest toe in de bedrijfstakken bouwnijverheid, gezondheid- en welzijnszorg en verhuur en overige zakelijke diensten. In de bedrijfstak verhuur en overige zakelijke diensten werden er bijna 21 duizend mkb-bedrijven opgericht in 2024. In 2014 waren dit er nog 8 duizend. In de bedrijfstakken gezondheid- en welzijnszorg en bouwnijverheid werden er in 2024, respectievelijk 22 duizend en 24 duizend mkb-bedrijven opgericht.

Bronnen:

StatLine – Bedrijven; oprichtingen, bedrijfsgrootte, rechtsvorm, bedrijfstak

StatLine – Bedrijven; opheffingen, bedrijfsgrootte, rechtsvorm, bedrijfstak

StatLine – Bedrijven; bedrijfstak

Daling aantal openstaande vacatures in het mkb in het vierde kwartaal van 2024

Het midden- en kleinbedrijf (mkb) en het grootbedrijf in de brede sector Business Economy telden aan het eind van het vierde kwartaal van 2024 respectievelijk 154 duizend en 104 duizend openstaande vacatures. Dit is voor het mkb een daling in het aantal openstaande vacatures van respectievelijk 4 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2023. Voor het grootbedrijf bleef het aantal openstaande vacatures nagenoeg gelijk ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2023.

Op de bouwnijverheid en zakelijke dienstverlening na, daalde het aantal openstaande vacatures in het middenbedrijf (50 tot 250 werknemers) in alle bedrijfstakken ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar.
Voor het kleinbedrijf (10 tot 50 werknemers) daalde het aantal openstaande vacatures in de bouwnijverheid, zakelijke dienstverlening en gezondheids- en welzijnszorg. In de industrie, handel en cultuur, recreatie en overige diensten steeg het aantal openstaande vacatures.
Bij het microbedrijf (0 tot 10 werknemers) daalde het aantal openstaande vacatures in de handel en de zakelijke dienstverlening. In de industrie, bouwnijverheid, gezondheids- en welzijnszorg en cultuur, recreatie en overige diensten steeg het aantal openstaande vacatures.
De grootste daling in openstaande vacatures in het mkb is zichtbaar in de branche commerciële dienstverlening met een daling van 8 duizend ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Aan het eind van het vierde kwartaal stonden in deze branche 118 duizend vacatures open.
Bij het grootbedrijf daalde het aantal openstaande vacatures ten opzichte van het vierde kwartaal van 2023 in de industrie en handel, daarentegen steeg het aantal openstaande vacatures in de bouwnijverheid, de gezondheids- en welzijnszorg en cultuur, recreatie en overige diensten.

Bekijk hier de cijfers over de openstaande vacatures in het mkb.

Stijging van 3,3 procent in aantal MKB-bedrijven vergeleken met vorig jaar

Nederland telde bijna 2,4 miljoen MKB-bedrijven in het eerste kwartaal van 2025. Dit is een toename van 3,3 procent vergeleken met een jaar eerder. De nieuwe bedrijven zijn meestal eenmanszaken. De nieuwe cijfers zijn gepubliceerd op MKB Statline

In het eerste kwartaal van 2025 is het aantal MKB-bedrijven met ruim 25 duizend toegenomen ten opzichte van het vierde kwartaal van 2024.
Nederland telde 1,9 miljoen bedrijven met 1 werkzame persoon in het eerste kwartaal van 2025.
Hiervan zijn er bijna 447 duizend actief in de specialistische zakelijke dienstverlening.
Dit zijn er ruim 25 duizend meer, dan hetzelfde kwartaal in het voorgaande jaar.
De grootste toename in het aantal MKB-bedrijven is, vergeleken met het eerste kwartaal van het voorgaande jaar, na de zakelijke dienstverlening te zien in de bedrijfstakken gezondheids- en welzijnszorg (+9,8 duizend) en onderwijs (+5,2 duizend).

Bekijk de tabel over MKB-bedrijven:

StatLine – Bedrijven; bedrijfstak (cbs.nl)

StatLine – Bedrijven; bedrijfsgrootte en rechtsvorm (cbs.nl)

Ruim 30 procent meer faillissementen in 2024

In 2024 zijn 3.494 mkb-bedrijven failliet verklaard. Daarmee is het aantal mkb-faillissementen met 32 procent toegenomen ten opzichte van 2023 toen het er 2.651 waren. Het aantal faillissementen in het mkb is sinds 2016 niet zo hoog geweest als in 2024. Dat meldt het CBS op de staat van het mkb op basis van nieuwe cijfers op MKB-Statline.

De meeste mkb-faillissementen vonden plaats in de handel (804) en de zakelijke dienstverlening (768). Dit zijn ook de bedrijfstakken met de meeste bedrijven. Relatief gezien waren de meeste faillissementen in de industrie.
De toename van het aantal faillissementen ten opzichte van 2023 was in de zakelijke dienstverlening (49 procent) en de horeca (41 procent). In de overige dienstverlening (3 procent) en de verhuur en handel van onroerend goed (8 procent) was de toename het kleinst.
Er waren in 2024 17.319 werkzame personen betrokken bij een mkb-faillissement. Dat is een toename van 9 procent ten opzichte van 2023 toen er 15.880 werkzame personen betrokken waren. De meeste werkzame personen waren betrokken bij een faillissement in de zakelijke dienstverlening.
In de helft van de faillissementen in 2024 ging het om een zzp’er. Daar was ook de toename ten opzichte van 2023 het grootst. In het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) gingen er juist minder bedrijven failliet dan in 2023.

Nieuwe cijfers over ICT-gebruik bij bedrijven

Op MKB-StatLine zijn nieuwe cijfers over het ICT-gebruik bij MKB-bedrijven gepubliceerd. De cijfers gaan over 2024, tenzij anders vermeld.

Ruim een derde van de bedrijven in het midden- en kleinbedrijf (exclusief zzp’ers) faciliteert online vergaderingen. In het middenbedrijf komt dit het vaakst voor. Bij 85 procent van de bedrijven met 50 tot 250 personen werd online vergaderd.
Bij 63 procent van de MKB-bedrijven (exclusief zzp’ers) komt telewerken voor.
1 op de tien bedrijven in het MKB (exclusief zzp’ers) heeft een vaste internetverbinding met een snelheid van ten minste 1 GBit/s.
Bijna de helft van de MKB-bedrijven (exclusief zzp’ers) gebruikte betaalde clouddiensten.
13 procent van de bedrijven in het MKB (exclusief zzp’ers) heeft ten minste één vorm van AI-technologie gebruikt, zoals tekst-mining, spraakherkenning of machine-learning. Bij bedrijven met 50 tot 250 werkzame personen gebruikte bijna een derde een vorm van AI.
10 procent van de MKB-bedrijven (exclusief zzp’ers) kreeg te maken met een ICT-veiligheidsincident met een interne oorzaak in 2023, terwijl 4 procent te maken had met een aanval van buitenaf.
86 procent van de MKB-bedrijven (exclusief zzp) gebruikte gratis of betaalde anti-virus software.
Bij 8 procent van de MKB-bedrijven was het volgen van een training of cursus op het gebied van ICT-veiligheid verplicht voor personeelsleden.

Bekijk de tabellen over ICT-gebruik bij bedrijven

Update cijfers omzetstijgers en -dalers

Op MKB-Statline zijn nieuwe cijfers over het aantal bedrijven met een stijgende en dalende omzet gepubliceerd. Deze zijn nu up-to-date tot en met het derde kwartaal van 2024. De cijfers geven aan bij welk percentage van de ondernemers de omzet is gestegen, dan wel gedaald ten opzichte van hetzelfde kwartaal in het voorgaande jaar. Er kan worden ingezoomd op verschillende grootteklassen en branches binnen het MKB.

Een meerderheid van de bedrijven zag de omzet stijgen in het derde kwartaal van 2024 ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. In de horeca lag dat percentage het hoogst met 57 procent, waarvan 23 procent een snelle stijger was. Een snelle stijger of daler is een bedrijf met meer dan 20 procent omzetgroei of -krimp.
Het percentage bedrijven met een snelle omzetstijging was bij het merendeel van de bedrijfstakken en grootteklassen hoger dan het percentage bedrijven dat de omzet snel zag dalen. Het percentage bedrijven met een snelle stijging lag met 35 procent onder andere hoog in de bouwnijverheid.
In de informatie en communicatie lag met 47 procent het aantal bedrijven met omzetdaling het hoogst. Het aantal bedrijven met een snelle omzetdaling lag daar op 26 procent, een fractie lager dan in de bouwnijverheid waar 27 procent van de bedrijven een snelle omzetdaling had.

Bekijk de tabel over omzet stijgers-dalers