De coronacrisis laat zien hoe belangrijk het is voor ondernemers om zich telkens weer aan te passen aan nieuwe omstandigheden. Voor succes in de toekomst is het nodig dat bedrijven nu investeren in vernieuwing, duurzaamheid en digitalisering. De impact van ondernemers in beweging is groot: als zij hun kansen benutten, kan dit leiden tot extra productiviteit, extra toegevoegde waarde, extra banen en extra winst.
Dit blijkt uit de Staat van het mkb 2021, die het Nederlands Comité voor Ondernemerschap vandaag heeft gepubliceerd. Het Comité, met onder anderen voorzitter Harold Goddijn (TomTom) en Hare Majesteit Koningin Máxima, is ingesteld om duurzame groei van het midden- en kleinbedrijf te bevorderen. Het tweede jaarbericht in de coronacrisis, Ondernemers in beweging, is aangeboden aan demissionair minister Stef Blok van Economische Zaken en Klimaat.
De Staat van het mkb toont een grote veerkracht van het mkb, dat in 2020 onverminderd belangrijk was voor de Nederlandse economie, maar dat ook hard werd geraakt. De mkb-conjunctuurklok laat zien dat er in het derde kwartaal van 2021 voor het eerst sinds het begin van de coronacrisis weer sprake was van hoogconjunctuur. Tegelijkertijd is duidelijk dat de crisis nog niet voorbij is.
In een wereld in beweging moet ook het mkb bewegen, aldus het Comité. De coronacrisis stelt veel bedrijven op de proef. Ook de transitie naar een duurzame en digitale economie vraagt een grote inspanning. Niet alleen het innovatieve mkb maar ook het zogenaamde brede mkb zal de komende jaren moeten vernieuwen. De krapte op de arbeidsmarkt maakt eens te meer duidelijk dat daarbij ook investeringen nodig zijn in arbeidsbesparende technologieën, naast versterking van een Leven Lang Ontwikkelen in het mkb.
De overheid doet er goed aan het ondernemersklimaat verder te versterken. Het Comité becijferde eerder dat een investering van 8 tot 12 miljard kan leiden tot een jaarlijkse extra toegevoegde waarde van 20 tot 30 miljard. Onlangs bracht het Comité een advies uit om het eigen vermogen van mkb-ondernemingen via een fonds te versterken. De overheid moet ook inzetten op arbeidsmobiliteit en ontwikkeling van de vaardigheden van ondernemers en werknemers. Ook kan de dienstverlening aan het mkb worden versterkt. Het Comité werkt hiertoe voorstellen uit.
Gezonde groei
De Staat van het mkb laat het potentieel van het mkb voor economische groei zien. Onderzoek van de Rotterdam School of Management heeft dit becijferd. Indien ongeveer 10 procent van het mkb, zo’n 45.000 bedrijven, meer samenwerken met klanten tijdens het innovatieproces, internationaliseren en inzetten op product- of procesinnovatie, dan levert dat bijna 15.000 banen, 1,3 miljard extra productiviteit, 11,7 miljard extra toegevoegde waarde en 670 miljoen extra winstgevendheid op.
Volgens RSM biedt “gezonde groei” de beste basis voor succes op de korte en lange termijn. Het aantal groeiende bedrijven is in het afgelopen decennium gelijk gebleven, terwijl het realiseren van zowel groei in banen als productiviteit – gezonde groei – het fundament vormt voor succes van Nederlandse mkb-bedrijven.
Samenwerking met klanten blijkt een doorslaggevende factor voor gezonde groei: via co-creatie met afnemers kunnen ondernemers inspelen op nieuwe technologie en veranderende klantwensen. Het is ook belangrijk dat het mkb over voldoende competenties beschikt om investeringen in kennis en technologie te laten renderen via nieuwe producten, diensten en verdienmodellen. Ook ondersteuning door de overheid blijkt een belangrijke aanjager te zijn van gezonde groei.
Ondernemerscompetenties
In een digitale bijeenkomst is vandaag ook een handreiking gepresenteerd en overhandigd aan Hare Majesteit Koningin Máxima: Aan de slag met EntreComp in het onderwijs: Handreiking voor ondernemerscompetenties van Thomas Lans (HAN) en Marco van Gelderen (VU). De leden van het Comité stonden aan de wieg van het programma O2LAB dat ondernemerschapsonderwijs stimuleert.
De handreiking is bedoeld voor docenten en opleiders uit het voortgezet en beroepsonderwijs die meer werk willen maken van breed ondernemerschapsonderwijs. Ondernemerschapsonderwijs gaat over ondernemend gedrag in brede zin, niet slechts om het starten en managen van bedrijven. En dat kun je leren, ook al tijdens je opleiding. Docenten spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van ondernemerscompetenties bij leerlingen en studenten. Het boek biedt hen concrete inzichten en handvatten voor het aanleren van 15 ondernemerscompetenties.
Download het Jaarbericht Staat van het mkb 2021
Over het Nederlands Comité voor Ondernemerschap
Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap zet zich in voor duurzame groei van het Nederlandse midden- en kleinbedrijf. Tot de taken behoren het monitoren van de ontwikkelingen in het midden- en kleinbedrijf en het doen van aanbevelingen. Op de website www.staatvanhetmkb.nl worden de ontwikkelingen van het midden- en kleinbedrijf door het CBS bijgehouden. Het Comité bestaat uit Harold Goddijn (voorzitter), Hare Majesteit Koningin Máxima, Barbara Baarsma, Diederik Laman Trip, Meiny Prins en Occo Roelofsen.
Meer informatie:
Paul van Dijk, adviseur Nederlands Comité voor Ondernemerschap
(06-15476852, p.c.h.vandijk@minezk.nl)