Ondernemersvertrouwen mkb nagenoeg ongewijzigd

Het mkb-ondernemersvertrouwen was aan het begin van het tweede kwartaal 2023 nagenoeg gelijk aan een kwartaal eerder. Binnen de bedrijfstakken zijn wel verschillen te zien, zo nam het vertrouwen in de horeca toe terwijl het in de bouw juist afnam. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op de Staat van het mkb. De gegevens voor dit onderzoek zijn begin april 2023 verzameld en beschikbaar via MKB-Statline.

  • Het mkb-ondernemersvertrouwen kwam aan het begin van het tweede kwartaal 2023 uit op 5,1. Dit is nagenoeg hetzelfde als een kwartaal eerder toen het cijfer op 5,0 uitkwam. Destijds was het vertrouwen weer positief nadat het eind 2022 licht negatief was geworden. Het ondernemersvertrouwen voor het mkb ligt iets lager dan het totale cijfer die dit kwartaal op 7,5 uitkwam.
  • Binnen de bedrijfstakken nam het mkb-ondernemersvertrouwen het sterkst toe bij de horeca. Ook bij de handel en verhuur en handel van onroerend goed nam het vertrouwen toe, al is het cijfer bij de laatstgenoemde nog wel negatief. Binnen de vervoer en opslag en de bouw nam het vertrouwen juist af ten opzichte van een kwartaal eerder.
  • Zowel voor het kleinbedrijf als het middenbedrijf zijn de verwachtingen van ondernemers over het economisch klimaat per saldo negatief. Ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder ligt het saldo voor het kleinbedrijf ongeveer op hetzelfde niveau. Bij het middenbedrijf is het saldo verbeterd maar nog wel steeds negatief.
  • Per saldo verwachten mkb-ondernemers nog steeds dat de prijzen de komende periode zullen stijgen. Ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder ligt het saldo wel een stuk lager. Destijds lag het saldo bijna op 50 procent, dit kwartaal ligt het saldo voor zowel het kleinbedrijf als het middenbedrijf net onder de 20 procent

Faillissementen gestegen in het eerste kwartaal 2023

In het eerste kwartaal van 2023 werden 591 mkb-bedrijven failliet verklaard binnen het niet-financiële bedrijfsleven. Daarmee is het aantal faillissementen gestegen met bijna 61 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar toen er 368 mkb-bedrijven failliet werden verklaard. Het aantal faillissementen was lager vergeleken met de periode voor het uitbreken van corona. Dit meldt het CBS op de Staat van het mkb en op MKB-Statline.

  • De meeste faillissementen vonden plaats bij bedrijven met 1 werkzame persoon, gevolgd door bedrijven met 2 tot 10 werkzame personen. Bij bedrijven met 2 tot 10 werkzame personen nam het aantal faillissementen in absolute zin het meeste toe ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
  • Relatief gezien was de stijging van het aantal faillissementen het hoogst bij bedrijven met 50 tot 250 werkzame personen, van 1 faillissement in het eerste kwartaal van 2022 naar 10 faillissementen in het eerste kwartaal van 2023. Ook bij bedrijven met 10 tot 50 werkzame personen steeg het aantal faillissementen relatief gezien sterk, van 28 naar 76.
  • 31 procent van de faillissementen in het eerste kwartaal van 2023 betrof een bedrijf tussen de 5 en 10 jaar oud, daar was de toename ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder ook het hoogst. Ruim 24 procent betrof een bedrijf jonger dan 3 jaar oud.

Economisch beeld mkb derde kwartaal 2022 verslechterd

Het economisch beeld van het midden- en kleinbedrijf (mkb) is in het derde kwartaal van dit jaar in vergelijking met het tweede kwartaal iets verslechterd. In het tweede kwartaal lieten nog negen van de twaalf  conjunctuurindicatoren een verbetering zien, ten opzichte van het voorgaande kwartaal. In het huidige kwartaal waren dit er nog drie. Nagenoeg alle indicatoren lagen boven hun langjarige trend, enkel de indicatoren voor consumptie en economische ontwikkeling zakten onder de langjarige trend. Dat meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de MKB-conjunctuurklok.

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het  mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het mkb worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Helft van de stemmingsindicatoren verslechterd

In het begin van het derde kwartaal dit jaar verslechterden de helft van de mkb-stemmingsindicatoren. De stemming verslechterde vooral over de consumptie ontwikkeling en de economische activiteiten van hun onderneming. In mindere mate daalde ook het ondernemersvertrouwen. De stemmingsindicatoren over het financiële vertrouwen, de vacatures en de export ontwikkeling bleven gelijk.

Helft indicatoren mkb-conjunctuurklok zijn verslechterd

In het huidige kwartaal zijn drie van de zes reële conjunctuurindicatoren verslechterd. De stemming verslechterde met name over de binnenlandse aankopen van de duurzame goederen. Ook de indicatoren over mkb-omzet en mkb-faillissementen verslechterde in mindere mate. Het volume van de binnenlandse consumptie, mkb-vacatures en de BBP verbeterden in het derde kwartaal van 2022. Ook in het voorgaande kwartaal lieten deze indicatoren een verbetering zien. Alle indicatoren lagen boven de langjarige trend.

Mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon. De update voor het vierde kwartaal van 2022 wordt begin december 2022 verwacht.

Bekijk het Conjunctuurdashboard

Economisch beeld mkb in het tweede kwartaal 2022 verbeterd

Het economisch beeld van het midden- en kleinbedrijf (mkb) is aan het begin van het tweede kwartaal van 2022 verbeterd. Acht van de twaalf conjunctuurindicatoren lieten een verbetering zien ten opzichte van een kwartaal eerder. In het eerste kwartaal 2022 presteerden slechts vijf indicatoren beter dan een kwartaal eerder, al lagen wel nagenoeg alle indicatoren boven hun langjarige trend. In het tweede kwartaal zakte de indicator voor consumptie verder onder de langjarige trend. Dat meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de MKB-conjunctuurklok.

De MKB-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het midden- en kleinbedrijf (mkb) worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Helft van stemmingsindicatoren verslechterd

Begin tweede kwartaal van 2022 verslechterden drie van de zes stemmingsindicatoren. De stemming verslechterde met name over de consumptie en economische ontwikkeling. In mindere mate daalde ook de stemmingsindicator over het financiële vertrouwen in het tweede kwartaal 2022. Het ondernemersvertrouwen en de vacatures verbeterden juist, terwijl deze stemmingsindicatoren in het voorgaande kwartaal nog een verslechtering lieten zien. De stemmingsindicator over exportontwikkeling bleef gelijk.

Alle reële indicatoren verbeterd

De indicatoren over duurzame goederen, mkb-faillissementen en mkb-vacatures verbeterden in het tweede kwartaal van 2022, terwijl deze indicatoren een kwartaal eerder nog verslechterden. Ook de overige reële indicatoren presteerden beter dan in het eerste kwartaal van 2022. Alle indicatoren lagen boven de langjarige trend.

Mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

Bekijk het Conjunctuurdashboard.

Economisch beeld mkb licht verslechterd begin 2022

In het eerste kwartaal van 2022 verslechterde het economisch beeld van het midden- en kleinbedrijf (mkb) licht. De helft van de twaalf conjunctuurindicatoren presteerden minder dan een kwartaal eerder, wel lagen nagenoeg alle indicatoren boven hun langjarige trend. Een kwartaal eerder lagen tien van de twaalf indicatoren boven de trend en liet een zelfde aantal een verbetering zien. Dat meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de MKB-conjunctuurklok

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het midden- en kleinbedrijf (mkb) worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Stemmingsindicatoren verslechterd

Van de stemmingsindicatoren lieten enkel het financieel vertrouwen en de stemming over de economische ontwikkeling een verbetering zien ten opzichte van het laatste kwartaal van 2021. De stemming over de consumptie bleef begin 2022 gelijk en bevond zich als enige stemmingsindicator onder de trend. Eind 2021 ontwikkelden vijf van de indicatoren zich nog positief en daalde het financieel vertrouwen juist.

Verdeeld beeld bij reële indicatoren

Van de zes reële indicatoren nam de helft toe ten opzichte van het vierde kwartaal van 2021. De omzetindicator verbeterde, nadat deze een kwartaal eerder nog een verslechtering liet zien. Ook het volume van de binnenlandse consumptie verbeterde en lag hiermee weer boven de trend. De indicatoren gericht op consumptie van duurzame goederen, faillissementen en vacatures verslechterden juist, een kwartaal eerder ontwikkelden deze indicatoren zich nog positief. Alle indicatoren lagen begin 2022 boven de trend.

Mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

Direct naar het Conjunctuurdashboard.

CBS-analyses voor het Jaarbericht 2020

Het Jaarbericht Staat van het MKB 2020 geeft inzicht in de stand van het midden- en kleinbedrijf in Nederland. Veel van de brondata, waar in het jaarbericht gebruik van wordt gemaakt, zijn afkomstig van het CBS.

In opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft het CBS aanvullend statistisch onderzoek verricht naar verschillende thema’s. Hiervoor is gebruik gemaakt van bestaande gegevens, en heeft dus geen extra uitvraag plaatsgevonden.

Aanvullend statistisch onderzoek CBS als bronmateriaal voor Jaarbericht Staat van het MKB 2020

In de analyses door het CBS is veel aandacht voor de groei van MKB-bedrijven in omzet, personeel en productiviteit en de impact daarvan.

De resultaten van alle uitgevoerde maatwerkanalyses zijn hieronder als Exceltabel beschikbaar en zijn eerder, voor de berichtgeving in het jaarbericht Staat van het MKB 2020, met het ministerie en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap gedeeld.

Download de data

 

Economisch beeld MKB is begin vierde kwartaal 2020 verbeterd

In vergelijking met het derde kwartaal van 2020 ziet het economisch beeld van het MKB aan het begin van het vierde kwartaal er iets positiever uit. Begin derde kwartaal lieten nog 4 indicatoren een verbetering zien ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Aan het begin van het huidige kwartaal steeg dit aantal naar 7. Dit kwam doordat de omzet, faillissementen en aankopen van duurzame goederen in het derde kwartaal verbeterden. Dit geldt ook voor de verwachte ontwikkeling van- en het aantal vacatures. Dat blijkt uit de MKB-conjunctuurklok.

Drie stemmingsindicatoren verslechterd

Begin vierde kwartaal van dit jaar verslechterden drie van de zes MKB-stemmingsindicatoren. Het financiële vertrouwen nam het sterkst af, gevolgd door de verwachtingen over de economische activiteiten. In mindere mate nam ook de verwachting over consumptie ontwikkeling af. Bij de overige drie stemmingsindicatoren verbeterde de stemming in vergelijking met het vorige kwartaal. De stemming over de export ontwikkeling, het ondernemersvertrouwen en verwachte ontwikkeling van het aantal vacatures, sloeg positief om.

Reële indicatoren verbeterd

De reële indicatoren geven de stand aan op basis van het afgelopen kwartaal. In vergelijking met vorige kwartaal zijn vier van de zes reële conjunctuurindicatoren (cijfers over het derde kwartaal) aan het begin van het vierde kwartaal verbeterd. De indicator over binnenlandse consumptie van duurzame goederen ontwikkelde het sterkst in positieve richting. Daarnaast verbeterden de omzet, de faillissementen en het aantal vacatures in het derde kwartaal. De indicatoren over het volume van de binnenlandse consumptie en het BBP ontwikkelden zich in deze periode in negatieve richting.

Bekijk het Conjunctuurdashboard

MKB-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De MKB-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het MKB in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de MKB-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het eerste kwartaal van 2021 wordt begin maart 2021 verwacht.

Economisch beeld MKB iets positiever

In vergelijking met het tweede kwartaal van 2020 ziet het economisch beeld van het MKB er in het derde kwartaal iets positiever uit. In het tweede kwartaal lieten nog 11 indicatoren een verslechtering zien ten opzichte van het voorgaande kwartaal, in het huidige kwartaal daalde dit aantal naar 8. Het financiële vertrouwen, het ondernemersvertrouwen en de verwachtingen over de exportontwikkeling en het aantal vacatures verbeterden van negatief in het tweede kwartaal naar positief in het derde kwartaal van 2020. Dat blijkt uit de vandaag gepubliceerde MKB-conjunctuurklok.

Vier stemmingsindicatoren verbeterd

Begin derde kwartaal van dit jaar verbeterden vier van de zes MKB-stemmingsindicatoren. Daarmee sloeg de stemming over het financiële vertrouwen, export-ontwikkeling, ondernemersvertrouwen en vacatures positief om. Bij de overige twee stemmingsindicatoren verslechterde de stemming in vergelijking met het vorige kwartaal. De verwachting over de consumptie-ontwikkeling nam het sterkst af. In mindere mate nam ook de verwachting over de economische ontwikkeling af, wel bleef deze indicator dit kwartaal boven de trend.

Reële indicatoren verslechterd

Alle zes de reële conjunctuurindicatoren zijn in het derde kwartaal van 2020 verslechterd in vergelijking met het tweede kwartaal van dit jaar. De indicatoren voor het volume van binnenlandse consumptie en het BBP ontwikkelden zich het sterkst in negatieve richting. Verder verslechterden ook de indicatoren voor duurzame consumptie, MKB-omzet en MKB-vacatures.

Waar de indicator over het aantal MKB-faillissementen tot het tweede kwartaal nog een verbetering liet zien, is deze indicator (tot het derde kwartaal) nu ook verslechterd. Onderdeel van de coronamaatregelen zijn de noodpakketten van de overheid om faillissementen te voorkomen.

Bekijk het Conjunctuurdashboard

MKB-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De MKB-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het MKB in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de MKB-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het vierde kwartaal van 2020 wordt begin december 2020 verwacht.

Economisch beeld MKB: bijna alle indicatoren wijzen op slecht weer

Het economisch beeld van het MKB is in het tweede kwartaal van dit jaar in vergelijking met het eerste kwartaal van 2020 verslechterd. Waren in het eerste kwartaal nog vijf van de twaalf indicatoren positief, in het tweede kwartaal was dat nog maar bij één indicator het geval. Bijna alle indicatoren geven nu een verslechtering aan ten opzichte van het voorgaande kwartaal. De verwachtingen over exportontwikkelingen waren het negatiefst. Dit blijkt uit de vandaag gepubliceerde MKB-conjunctuurklok.

Bekijk het conjunctuurdashboard

Alle stemmingsindicatoren MKB-conjunctuurklok verslechterd

Begin tweede kwartaal van dit jaar verslechterden alle zes MKB-stemmingsindicatoren. De verwachtingen van de MKB-ondernemers omtrent export, de economische ontwikkeling en het ondernemersvertrouwen verslechterden het sterkst. De verwachtingen over de MKB-omzet waren het minst verslechterd.
In het vorige kwartaal verbeterden nog drie van de zes stemmingsindicatoren, namelijk de exportverwachtingen, het ondernemersvertrouwen en de verwachtingen over de ontwikkeling van het aantal vacatures.

Reële indicatoren MKB-conjunctuurklok bijna allemaal negatief

Begin tweede kwartaal van dit jaar zijn vijf van de zes reële conjunctuurindicatoren vergeleken met het eerste kwartaal verslechterd. Alleen het aantal MKB-faillissementen liet een verbetering zien. In het vorige kwartaal liet deze indicator nog een verslechtering zien. Onderdeel van de Corona-maatregelen zijn de noodpakketten van de overheid om faillissementen te voorkomen.

MKB-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De MKB-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het MKB in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de MKB-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het derde kwartaal van 2020 wordt begin september 2020 verwacht.

Economisch beeld MKB in eerste kwartaal 2020 verbeterd

Het economisch beeld van het MKB is in het eerste kwartaal van dit jaar in vergelijking met het laatste kwartaal vorig jaar verbeterd. Lieten in het vierde kwartaal vorig jaar nog alle twaalf conjunctuurindicatoren een verslechtering zien ten opzichte van het voorgaande kwartaal, begin eerste kwartaal van dit jaar waren vijf indicatoren alweer hersteld. Deze stonden er daardoor begin dit jaar weer positief bij.

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

Bekijk het conjunctuurdashboard

Helft stemmingsindicatoren MKB-conjunctuurklok weer positief

Begin eerste kwartaal dit jaar verbeterden drie van de zes MKB-stemmingsindicatoren. De stemming verbeterde vooral als gevolg verbeterde exportverwachtingen onder MKB’ers, een toegenomen ondernemersvertrouwen alsmede positievere verwachtingen over de ontwikkeling van het aantal vacatures. Negatief daarentegen ontwikkelde zich de door consumenten verwachte consumptie, het financieel vertrouwen onder MKB’ers en de door hen verwachte economische ontwikkeling.

Reële indicatoren MKB-conjunctuurklok blijven overwegend negatief

Begin eerste kwartaal van dit jaar zijn vier van de zes reële conjunctuurindicatoren vergeleken met het vierde kwartaal verder afgenomen. Twee consumptie-gerelateerde indicatoren ontwikkelden zich echter positief. Zo steeg het volume van de binnenlandse consumptie en de aankopen van duurzame goederen. Het BBP, de omzet van het MKB, het aantal MKB-faillissementen en MKB-vacatures lieten echter een verslechtering zien.

MKB-klok toegelicht

De MKB-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het MKB in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de MKB-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het tweede kwartaal van 2020 wordt in juni 2020 verwacht.