Tag: economisch beeld mkb

Omzet horeca hoger dan voor corona

Van 19 tot en met 24 september is het ‘Week van de horeca’. Tijdens deze week besteedt de redactie van de Staat van het mkb extra aandacht aan de horeca. Horecaondernemers kregen tijdens de coronacrisis te maken het beperkende maatregelen, waarbij zij regelmatig te deuren van hun bedrijf moesten sluiten. In dit artikel wordt teruggeblikt op deze periode en vooruitgekeken naar de nabije toekomst. Hoe ontwikkelde de omzet zich? En durfden ondernemers het nog aan om een nieuwe horecazaak te starten of hebben juist meer bedrijven de deuren gesloten?

In het tweede kwartaal van 2022 was de omzet van de horeca 85 procent hoger dan een jaar eerder. Toen waren er verschillende coronamaatregelen van toepassingen, maar begin 2022 werden deze opgeheven. Maar ook ten opzichte van het tweede kwartaal van 2019, voorafgaand aan de coronacrisis, zette de horeca meer om. De stijging was bijna 19 procent.

Hotels behalen de hoogste omzetstijging

In veel branches binnen de horeca steeg de omzet sterk. Vooral hotels en cafés kenden een grote omzetstijging. Hotels zetten in het tweede kwartaal van 2022 wel 173 procent meer om dan een jaar eerder. Ook voor cafés is de omzet meer dan verdubbeld. De stijging ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2019 was voor hotels 6 procent en voor cafés 19 procent. Fastfoodrestaurants lieten met 5,8 procent een relatief lage omzetstijging zien ten opzichte van het tweede kwartaal van 2020. De omzetstijgingen zijn niet gecorrigeerd voor prijsstijgingen.

Record aantal opheffingen van horecabedrijven

Begin 2022 waren er ruim 68 duizend horecabedrijven die onder de definitie van het midden- en klein bedrijf vallen. Dit is het hoogste aantal sinds het begin van de meting in 2007. Maar liefst 63 procent van deze bedrijven bestond langer dan 5 jaar.

In het eerste halfjaar van 2022 werden 2,7 duizend horecabedrijven opgeheven. Dit is 34 procent meer dan in het eerste half jaar van 2021. Vooral in het eerste kwartaal van 2022 waren er fors meer opheffingen dan in eerdere eerste kwartalen. Per 1 april 2022 vervielen de steunmaatregelen in het kader van corona waar horecabedrijven sinds oktober 2020 gebruik van konden maken. Het merendeel van de opheffingen betrof een eet- en drinkgelegenheid. De overige 10 procent was een hotel of vakantiepark.

 

Bronnen
CBS-artikelen

Omzet horeca in tweede kwartaal 2022 hoger dan voor corona (cbs.nl)

Sterk wisselend sentiment binnen de horeca (staatvanhetmkb.nl)

Statline tabellen

Horeca; omzetontwikkeling, index 2015=100 (cbs.nl)

StatLine – Bedrijven; bedrijfstak, grootteklasse, leeftijd (cbs.nl)

StatLine – Bedrijven; opheffingen, bedrijfsgrootte, rechtsvorm, bedrijfstak (cbs.nl)

Economisch beeld mkb derde kwartaal 2022 verslechterd

Het economisch beeld van het midden- en kleinbedrijf (mkb) is in het derde kwartaal van dit jaar in vergelijking met het tweede kwartaal iets verslechterd. In het tweede kwartaal lieten nog negen van de twaalf  conjunctuurindicatoren een verbetering zien, ten opzichte van het voorgaande kwartaal. In het huidige kwartaal waren dit er nog drie. Nagenoeg alle indicatoren lagen boven hun langjarige trend, enkel de indicatoren voor consumptie en economische ontwikkeling zakten onder de langjarige trend. Dat meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de MKB-conjunctuurklok.

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het  mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het mkb worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Helft van de stemmingsindicatoren verslechterd

In het begin van het derde kwartaal dit jaar verslechterden de helft van de mkb-stemmingsindicatoren. De stemming verslechterde vooral over de consumptie ontwikkeling en de economische activiteiten van hun onderneming. In mindere mate daalde ook het ondernemersvertrouwen. De stemmingsindicatoren over het financiële vertrouwen, de vacatures en de export ontwikkeling bleven gelijk.

Helft indicatoren mkb-conjunctuurklok zijn verslechterd

In het huidige kwartaal zijn drie van de zes reële conjunctuurindicatoren verslechterd. De stemming verslechterde met name over de binnenlandse aankopen van de duurzame goederen. Ook de indicatoren over mkb-omzet en mkb-faillissementen verslechterde in mindere mate. Het volume van de binnenlandse consumptie, mkb-vacatures en de BBP verbeterden in het derde kwartaal van 2022. Ook in het voorgaande kwartaal lieten deze indicatoren een verbetering zien. Alle indicatoren lagen boven de langjarige trend.

Mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon. De update voor het vierde kwartaal van 2022 wordt begin december 2022 verwacht.

Bekijk het Conjunctuurdashboard

Economisch beeld mkb licht verslechterd begin 2022

In het eerste kwartaal van 2022 verslechterde het economisch beeld van het midden- en kleinbedrijf (mkb) licht. De helft van de twaalf conjunctuurindicatoren presteerden minder dan een kwartaal eerder, wel lagen nagenoeg alle indicatoren boven hun langjarige trend. Een kwartaal eerder lagen tien van de twaalf indicatoren boven de trend en liet een zelfde aantal een verbetering zien. Dat meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de MKB-conjunctuurklok. 

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het midden- en kleinbedrijf (mkb) worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Stemmingsindicatoren verslechterd

Van de stemmingsindicatoren lieten enkel het financieel vertrouwen en de stemming over de economische ontwikkeling een verbetering zien ten opzichte van het laatste kwartaal van 2021. De stemming over de consumptie bleef begin 2022 gelijk en bevond zich als enige stemmingsindicator onder de trend. Eind 2021 ontwikkelden vijf van de indicatoren zich nog positief en daalde het financieel vertrouwen juist.

Verdeeld beeld bij reële indicatoren

Van de zes reële indicatoren nam de helft toe ten opzichte van het vierde kwartaal van 2021. De omzetindicator verbeterde, nadat deze een kwartaal eerder nog een verslechtering liet zien. Ook het volume van de binnenlandse consumptie verbeterde en lag hiermee weer boven de trend. De indicatoren gericht op consumptie van duurzame goederen, faillissementen en vacatures verslechterden juist, een kwartaal eerder ontwikkelden deze indicatoren zich nog positief. Alle indicatoren lagen begin 2022 boven de trend.

Mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

Direct naar het Conjunctuurdashboard.

Economisch beeld mkb boven trend

Aan het begin van het derde kwartaal 2021 presenteerden het merendeel van de indicatoren van de mkb-conjunctuurklok boven hun langjarige trend. Hierdoor was er voor het eerst sinds de coronacrisis sprake van hoogconjunctuur binnen het mkb. Alle twaalf de indicatoren lieten een verbetering zien. Een kwartaal eerder bevonden negen van de twaalf indicatoren zich nog onder hun langjarige trend. Dit meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de mkb-conjunctuurklok. 

 

 

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het midden- en kleinbedrijf (mkb) kunnen worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Stemmingsindicatoren verbeterd

Alle zes de stemmingsindicatoren namen toe ten opzichte van het tweede kwartaal van 2021. Toen ontwikkelden de meeste stemmingsindicatoren zich ook al positief en daalde enkel de stemming over de economische ontwikkeling. De stemming over de consumptie lag aan het begin van het derde kwartaal 2021 ondanks de positieve ontwikkeling nog wel onder de trend.

Ook reële indicatoren namen toe

Ook de zes reële indicatoren namen in het derde kwartaal 2021 zonder uitzondering toe ten opzichte van het voorgaand kwartaal. De indicator gericht op consumptie van duurzame goederen liet toen nog een negatieve ontwikkeling zien, evenals het volume van de binnenlandse consumptie. Laatstgenoemde bevond zich aan het begin van het derde kwartaal als de enige indicator onder de trend. In het tweede kwartaal van 2021 gold dit nog voor vijf van de zes indicatoren en lag enkel het aantal faillissementen boven de trend.

mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De mkb-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het mkb in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de mkb-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het vierde kwartaal van 2021 wordt begin december 2021 verwacht.

Bronnen:

Staat van het MKB – Conjunctuurdashboard

 

Economisch beeld mkb in het tweede kwartaal 2021 iets positiever

Het economisch beeld van het mkb is in het tweede kwartaal van dit jaar in vergelijking met het eerste kwartaal 2021 licht verbeterd. In de mkb-conjunctuurklok van het tweede kwartaal presteren tien van de twaalf indicatoren onder hun langjarige trend, maar tonen wel verbetering. De toename in het aantal vacatures wijst op een herstel in de arbeidsmarkt. Er was er nog steeds sprake van laagconjunctuur voor het mkb. Dit meldt het CBS op basis van de nieuwste stand van de MKB-conjunctuurklok.

 De MKB-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb: het bevat vrijwel alle belangrijke economische informatie die het CBS tijdens de afgelopen periode heeft gepubliceerd over het mkb. In de MKB-conjunctuurklok van het eerste kwartaal van 2020, voor de coronacrisis, presteerden alle twaalf indicatoren nog boven de trend. De maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus hebben sindsdien voor veel indicatoren in de klok grote invloed gehad. In het tweede en derde kwartaal van 2020 stond de klok op het laagste punt. In de kwartalen daarna toont de klok enig herstel voor het mkb, maar is het economisch beeld nog niet volledig hersteld.

Stemmingsindicatoren licht verbeterd

De twaalf conjunctuurindicatoren van het mkb kunnen worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren zoals omzet en vacatures. Het ondernemersvertrouwen en de verwachte ontwikkeling van het aantal vacatures namen in de tweede kwartaal toe ten opzichte van voorgaand kwartaal. Het financieel vertrouwen, de stemming over de exportontwikkelingen en de verwachtingen over de consumptie bleven positief, maar nog wel onder de trend. De stemming over de economische ontwikkeling was negatiever in het tweede kwartaal ten  opzichte van het voorgaand kwartaal.

Begin tweede kwartaal van 2021 zijn vier van de zes reële indicatoren vergeleken met het eerste kwartaal 2021 verbeterd. Deze indicatoren geven de stand op basis van het afgelopen kwartaal weer. Het aantal vacatures sloeg om van negatief naar positief.  Ook het bbp, aantal faillissementen, en de omzet van het mkb zijn verbeterd ten opzichte van het voorgaand kwartaal. De reële indicatoren gericht op consumptie van duurzame goederen en het volume van de binnenlandse consumptie ontwikkelden zich verder in de negatieve richting.

 

Weinig behoefte aan vreemd vermogen in het midden- en kleinbedrijf

Ondernemers in het mkb met minimaal 5 werkzame personen is in de conjunctuurenquete Nederland van mei 2021 ook gevraagd naar de behoefte aan extern eigen of vreemd vermogen om te voldoen aan betalingsverplichtingen veroorzaakt door de coronacrisis, of voor het doen van investeringen. Het gaat hierbij niet om financiële steunmaatregelen van de overheid tijdens de coronacrisis.

Verreweg de meeste mkb-ondernemers binnen de dienstverlening, industrie en detailhandel (exclusief autohandel) hadden geen behoefte om extern vermogen aan te trekken om aan betalingsverplichtingen veroorzaakt door de coronacrisis te voldoen. De meeste mkb-ondernemers die deze behoefte wel hadden hebben ook daadwerkelijk extern vermogen aangetrokken. Een kleiner deel slaagde hier niet in of heeft nog geen aanvraag gedaan. Vergeleken met de industrie en detailhandel trok het kleinbedrijf binnen de dienstverlening met bijna 12 procent het vaakst extern vermogen aan voor dit doel. Binnen de industrie en detailhandel was dit percentage met 6 procent voor het kleinbedrijf het laagst. Voor alle drie de sectoren geldt dat de behoefte aan extern vermogen voor het kleinbedrijf (5 tot 50 werkzame personen) relatief groter was dan voor het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen).

Voor het doen van investeringen tijdens de coronaperiode was de behoefte van midden- en kleinbedrijven om extern vermogen aan te trekken groter dan voor het voldoen aan coronacrisis-gerelateerde betalingsverplichtingen. Ook was de behoefte aan extern vermogen groter voor het kleinbedrijf dan voor het middenbedrijf. Binnen de dienstverlening trokken mkb-ondernemers met ruim 14 procent relatief gezien het vaakst extern vermogen aan. Ongeveer 7 procent van de kleinbedrijven in de bedrijfstak industrie gaf aan wel behoefte te hebben aan extern vermogen voor investeringen, maar nog geen aanvraag te hebben gedaan. Voor de detailhandel betrof dit 2,3 procent van het ondernemers binnen het kleinbedrijf.

In het artikel ‘Het Nederlandse midden- en kleinbedrijf Europees vergeleken’ wordt de economische omvang van het Nederlandse midden- en kleinbedrijf (mkb) vergeleken met het mkb in andere Europese landen.

MKB-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De MKB-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het MKB in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de MKB-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het derde kwartaal van 2021 wordt begin september 2021 verwacht.

Bronnen:

Staat van het MKB – Conjunctuurdashboard

Tabel – Conjunctuurenquête Nederland

Relevante link :

Artikel – Het Nederlandse midden- en kleinbedrijf Europees vergeleken

Verbetering conjunctuurbeeld MKB zet begin 2021 door

Begin 2021 liet het conjunctuurbeeld van het MKB een positieve ontwikkeling zien ten opzichte van eind 2020. Negen conjunctuurindicatoren verbeterden ten opzichte van het vierde kwartaal 2020, toen waren dit er nog zeven. Het toegenomen financiële vertrouwen en de optimistische verwachtingen over de exportontwikkelingen droegen onder andere bij aan een positiever beeld begin 2021. Wel was er nog steeds sprake van laagconjunctuur, waarbij het conjunctuurbeeld zich onder de trend bevindt. Dit blijkt uit de vandaag gepubliceerde MKB-conjunctuurklok.

Stemmingsindicatoren verbeterd

De conjunctuurindicatoren kunnen worden onderverdeeld in stemmingsindicatoren en reële indicatoren. Alle zes de stemmingsindicatoren namen in het eerste kwartaal 2021 toe ten opzichte van voorgaand kwartaal. Voorgaand kwartaal daalden het financieel vertrouwen, de verwachtingen over de consumptie en de economische ontwikkeling nog. Hoewel deze indicatoren positief omsloegen bevonden zij zich nog wel onder de trend. Het ondernemersvertrouwen, de stemming over de exportontwikkeling en de verwachte ontwikkeling van vacatures verbeterden net als voorgaand kwartaal. Deze indicatoren bleven ondanks de verbetering in hetzelfde kwadrant.

Drie reële indicatoren verslechterd

De reële indicatoren lieten begin 2021 een gevarieerder beeld zien, waarbij drie van de zes indicatoren verbeterden ten opzichte van het vierde kwartaal 2020. Deze indicatoren geven de stand op basis van het afgelopen kwartaal weer. Het BBP liet voor het eerst een verbetering zien. De hogere omzet van het MKB en het verminderde aantal faillissementen zorgden voor een verbetering ten opzichte van voorgaand kwartaal. Het aantal faillissementen bevond zich hierbij als enige indicator boven de trend. Waar de consumptie van duurzame goederen zich voorgaand kwartaal nog positief ontwikkelde tot boven trendniveau, daalde deze indicator dit kwartaal en kwam weer onder de trend uit. Ook het aantal vacatures verslechterde begin 2021 en het volume van de binnenlandse consumptie ontwikkelde zich nog verder in negatieve richting.

Bekijk het Conjunctuurdashboard

MKB-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De MKB-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het MKB in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de MKB-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het tweede kwartaal van 2021 wordt begin juni 2021 verwacht.

 

Economisch beeld MKB is begin vierde kwartaal 2020 verbeterd

In vergelijking met het derde kwartaal van 2020 ziet het economisch beeld van het MKB aan het begin van het vierde kwartaal er iets positiever uit. Begin derde kwartaal lieten nog 4 indicatoren een verbetering zien ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Aan het begin van het huidige kwartaal steeg dit aantal naar 7. Dit kwam doordat de omzet, faillissementen en aankopen van duurzame goederen in het derde kwartaal verbeterden. Dit geldt ook voor de verwachte ontwikkeling van- en het aantal vacatures. Dat blijkt uit de MKB-conjunctuurklok.

Drie stemmingsindicatoren verslechterd

Begin vierde kwartaal van dit jaar verslechterden drie van de zes MKB-stemmingsindicatoren. Het financiële vertrouwen nam het sterkst af, gevolgd door de verwachtingen over de economische activiteiten. In mindere mate nam ook de verwachting over consumptie ontwikkeling af. Bij de overige drie stemmingsindicatoren verbeterde de stemming in vergelijking met het vorige kwartaal. De stemming over de export ontwikkeling, het ondernemersvertrouwen en verwachte ontwikkeling van het aantal vacatures, sloeg positief om.

Reële indicatoren verbeterd

De reële indicatoren geven de stand aan op basis van het afgelopen kwartaal. In vergelijking met vorige kwartaal zijn vier van de zes reële conjunctuurindicatoren (cijfers over het derde kwartaal) aan het begin van het vierde kwartaal verbeterd. De indicator over binnenlandse consumptie van duurzame goederen ontwikkelde het sterkst in positieve richting. Daarnaast verbeterden de omzet, de faillissementen en het aantal vacatures in het derde kwartaal. De indicatoren over het volume van de binnenlandse consumptie en het BBP ontwikkelden zich in deze periode in negatieve richting.

Bekijk het Conjunctuurdashboard

MKB-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De MKB-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het MKB in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de MKB-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het eerste kwartaal van 2021 wordt begin maart 2021 verwacht.

Economisch beeld MKB iets positiever

In vergelijking met het tweede kwartaal van 2020 ziet het economisch beeld van het MKB er in het derde kwartaal iets positiever uit. In het tweede kwartaal lieten nog 11 indicatoren een verslechtering zien ten opzichte van het voorgaande kwartaal, in het huidige kwartaal daalde dit aantal naar 8. Het financiële vertrouwen, het ondernemersvertrouwen en de verwachtingen over de exportontwikkeling en het aantal vacatures verbeterden van negatief in het tweede kwartaal naar positief in het derde kwartaal van 2020. Dat blijkt uit de vandaag gepubliceerde MKB-conjunctuurklok.

Vier stemmingsindicatoren verbeterd

Begin derde kwartaal van dit jaar verbeterden vier van de zes MKB-stemmingsindicatoren. Daarmee sloeg de stemming over het financiële vertrouwen, export-ontwikkeling, ondernemersvertrouwen en vacatures positief om. Bij de overige twee stemmingsindicatoren verslechterde de stemming in vergelijking met het vorige kwartaal. De verwachting over de consumptie-ontwikkeling nam het sterkst af. In mindere mate nam ook de verwachting over de economische ontwikkeling af, wel bleef deze indicator dit kwartaal boven de trend.

Reële indicatoren verslechterd

Alle zes de reële conjunctuurindicatoren zijn in het derde kwartaal van 2020 verslechterd in vergelijking met het tweede kwartaal van dit jaar. De indicatoren voor het volume van binnenlandse consumptie en het BBP ontwikkelden zich het sterkst in negatieve richting. Verder verslechterden ook de indicatoren voor duurzame consumptie, MKB-omzet en MKB-vacatures.

Waar de indicator over het aantal MKB-faillissementen tot het tweede kwartaal nog een verbetering liet zien, is deze indicator (tot het derde kwartaal) nu ook verslechterd. Onderdeel van de coronamaatregelen zijn de noodpakketten van de overheid om faillissementen te voorkomen.

Bekijk het Conjunctuurdashboard

MKB-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

De MKB-conjunctuurklok is door het CBS ontwikkeld in het kader van het programma De Staat van het MKB in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Begin mei 2017 werd de MKB-conjunctuurklok voor het eerst gepubliceerd. De update voor het vierde kwartaal van 2020 wordt begin december 2020 verwacht.