Aantal startende ondernemers met migratieachtergrond neemt toe

In 2020 nam het aantal startende ondernemers in Nederland iets toe ten opzichte van een jaar eerder en kwam uit op ruim 199 duizend. Hiervan had ruim 36 procent een migratieachtergrond.  Dit aandeel steeg over de jaren, in 2010 had nog geen kwart een migratieachtergrond. Het merendeel van de starters met een migratieachtergrond in 2020 was Niet-westers. Dit meldt het CBS op de Staat van het mkb.

In 2020 lag het totale aantal startende ondernemers in Nederland bijna 20 procent hoger dan in 2010. Deze stijging valt vooral toe te schrijven aan starters met een migratieachtergrond, dit aantal steeg van bijna 41 duizend tot ruim 72 duizend in 2020. Dat komt met name doordat het aantal ondernemers met een Niet-westerse achtergrond dat een onderneming startte in Nederland meer dan verdubbelde. Vooral het aantal starters met een Marokkaanse en Turkse achtergrond steeg flink. Ook zijn er ruim 41 procent meer starters met een Westerse migratieachtergrond dan in 2010. Een soortgelijke groei van het aantal starters met een Nederlandse achtergrond bleef uit, maar dit aantal lag met ruim 126 duizend in 2020 wel een stuk hoger.

Meeste starters met migratieachtergrond Europees

In 2020 was het hoogste aantal startende ondernemers in Nederland met een migratieachtergrond afkomstig uit Europa, ruim 44 procent. Dit percentage is licht gedaald ten opzichte van 2010, toen was bijna 47 procent van de starters met migratieachtergrond Europees. De startende ondernemer met een Europese migratieachtergrond kwam in 2020 het vaakst uit Turkije, gevolgd door de Polen en Duitsland. Samen waren deze drie landen goed voor bijna de helft van de startende ondernemers met een Europese migratieachtergrond.

Na Europa waren starters met een migratieachtergrond het vaakst afkomstig uit Azië, namelijk bijna 20 procent. In 2010 was dit nog ongeveer een kwart. Hoewel het aantal starters met een Aziatische achtergrond wel degelijk toenam over de jaren, nam met name het aantal starters uit overige werelddelen harder toe. Hierdoor nam het Aziatische aandeel in het totale aantal starters met een migratieachtergrond af. In zowel 2020 als 2010 was Indonesië het grootste Aziatische land van herkomst.

Veel Marokkaanse starters in Nederland

Ruim 18 procent van de startende ondernemers met een migratieachtergrond was in 2020 Amerikaans. Dit percentage is over de jaren nagenoeg gelijk gebleven. In 2020 was bijna de helft hiervan afkomstig uit Suriname. Het aantal starters met een Afrikaanse achtergrond verdrievoudigde bijna ten opzichte van 2010, waardoor zij bijna 17 procent van alle starters met een migratieachtergrond uitmaakten. Hiervan was met bijna 8000 starters de meerderheid afkomstig uit Marokko.

Bekijk hier cijfers over startende ondernemers naar migratieachtergrond

Aantal mkb-faillissementen licht afgenomen

In het eerste kwartaal van 2022 werden 368 mkb-bedrijven failliet verklaard binnen de business economy. Dit is het laagste aantal faillissementen in het eerste kwartaal sinds het begin van deze meting in 2011. Het aantal faillissementen is licht gedaald ten opzichte van dezelfde periode voorgaand jaar. Toen werden er 376 mkb-bedrijven failliet verklaard. Bij de faillissementen in het eerste kwartaal 2022 waren 1128 werkzame personen betrokken, tegenover 1157 betrokkenen een jaar eerder. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op de Staat van het mkb.

  • Ruim 60 procent van de faillissementen in het eerste kwartaal van 2022 betrof een bedrijf met 1 werkzaam persoon.
  • De meeste faillissementen vonden plaats binnen de handel en de bouwnijverheid. Deze branches waren samen goed voor bijna 45 procent van de faillissementen binnen het mkb.
  • Ruim 30 procent van de faillissementen in het eerste kwartaal van 2022 betrof een bedrijf met 2 -10 werkzame personen.
  • Ten opzichte van het eerste kwartaal 2021 nam het aantal faillissementen toe bij de verhuur en handel van onroerend goed (+10), industrie (+8) en verhuur en overige zakelijke diensten ( +7).
  • Bijna 80 procent van de gefailleerde mkb-bedrijven bestond nog geen 10 jaar. Hiervan bestond ongeveer 30 procent nog geen drie jaar.

 

 

Bekijk hier de (voorlopige) cijfers over de bedrijfsleeftijd, bedrijfstak en bedrijfsgrootte van de failliet verklaarde bedrijven in Nederland.

Online vergaderen in het mkb met 41 procent toegenomen

In 2020 nam het aantal online vergaderingen bij 41 procent van de mkb-bedrijven (2 tot 250 werkzame personen) toe ten opzichte van een jaar eerder.In het grootbedrijf (250 of meer werkzame personen) lag dit aandeel een stuk hoger, 97 procent vergaderde in 2020 vaker online. Deze percentages zijn geheel of gedeeltelijk te wijten aan de coronacrisis. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op basis van voorlopige cijfers op de Staat van het mkb.

Van de middenbedrijven (50 tot 250 werkzame personen) zag 89 procent het aantal online vergaderingen toenemen in 2020. Bij bijna driekwart van de middenbedrijven was dit volledig te wijten aan de coronacrisis. Van de microbedrijven (2 tot 10 werkzame personen) vergaderde 67 procent vaker online in 2020, voor het kleinbedrijf (10 tot 50 werkzame personen) lag dit percentage op 34 procent. Bij beide groepen was dit voor het grootste gedeelte volledig te wijten aan corona.

Lichte toename ICT-incidenten door externe oorzaken

In 2020 was er bij 22 procent van de grootbedrijven sprake van een cyberaanval van buitenaf. In 2019 lag dit percentage op 16 procent. De cyberaanvallen zorgden voor het uitvallen van ICT-diensten, maar ook voor onthulling en vernietiging van gegevens.

Veiligheidsincidenten met een interne oorzaak kwamen vaker voor dan incidenten door aanvallen van buitenaf. Het uitvallen van een ICT-dienst door een interne oorzaak kwam bij 41 procent van de grootbedrijven voor. Dit percentage daalde ten opzichte van het jaar ervoor. Het uitvallen van een ICT-dienst door een aanval van buitenaf, steeg daarentegen met 4 procent ten opzichte van het voorgaande jaar.

Klik hier voor meer cijfers over het ICT-gebruik bij mkb-bedrijven naar bedrijfstak en bedrijfsgrootte

Economisch beeld mkb licht verslechterd begin 2022

In het eerste kwartaal van 2022 verslechterde het economisch beeld van het midden- en kleinbedrijf (mkb) licht. De helft van de twaalf conjunctuurindicatoren presteerden minder dan een kwartaal eerder, wel lagen nagenoeg alle indicatoren boven hun langjarige trend. Een kwartaal eerder lagen tien van de twaalf indicatoren boven de trend en liet een zelfde aantal een verbetering zien. Dat meldt het CBS op de Staat van het mkb op basis van de nieuwste stand van de MKB-conjunctuurklok

De mkb-conjunctuurklok toont de stand en het verloop van de conjunctuur voor het mkb. De twaalf conjunctuurindicatoren van het midden- en kleinbedrijf (mkb) worden onderverdeeld in zes stemmingsindicatoren (gemeten bij de mkb-ondernemers) en zes reële economische indicatoren. Stemmingsindicatoren zijn bijvoorbeeld het financieel vertrouwen en het ondernemersvertrouwen. Reële economische indicatoren zijn onder andere het bbp, de omzet en de vacatures.

Stemmingsindicatoren verslechterd

Van de stemmingsindicatoren lieten enkel het financieel vertrouwen en de stemming over de economische ontwikkeling een verbetering zien ten opzichte van het laatste kwartaal van 2021. De stemming over de consumptie bleef begin 2022 gelijk en bevond zich als enige stemmingsindicator onder de trend. Eind 2021 ontwikkelden vijf van de indicatoren zich nog positief en daalde het financieel vertrouwen juist.

Verdeeld beeld bij reële indicatoren

Van de zes reële indicatoren nam de helft toe ten opzichte van het vierde kwartaal van 2021. De omzetindicator verbeterde, nadat deze een kwartaal eerder nog een verslechtering liet zien. Ook het volume van de binnenlandse consumptie verbeterde en lag hiermee weer boven de trend. De indicatoren gericht op consumptie van duurzame goederen, faillissementen en vacatures verslechterden juist, een kwartaal eerder ontwikkelden deze indicatoren zich nog positief. Alle indicatoren lagen begin 2022 boven de trend.

Mkb-conjunctuurklok toegelicht

De conjunctuurklok is verdeeld in vier kwadranten. In de bovenste twee kwadranten staan de indicatoren hoger dan hun trendniveau. In de onderste twee kwadranten staan de indicatoren onder hun trendniveau. De twee kwadranten aan de rechterkant geven een verbetering ten opzichte van het voorgaande kwartaal aan. De twee kwadranten aan de linkerkant een verslechtering. Het meest positieve kwadrant (rechtsboven) wordt aangegeven met een zonnetje en het meest negatieve kwadrant (linksonder) met een regenbui. De tussenliggende kwadranten worden aangegeven met een wolk voor de zon.

Direct naar het Conjunctuurdashboard.

Eind 2021 meer openstaande mkb-vacatures dan eind 2020 en 2019

Aan het einde van het vierde kwartaal 2021 stonden er 202 duizend vacatures open in het midden- en kleinbedrijf (mkb). Dit zijn 90,5 duizend openstaande vacatures meer dan in het vierde kwartaal 2020 en ruim 55 duizend meer dan in het vierde kwartaal 2019. Het mkb is daarmee goed voor meer dan de helft van het totaal aantal openstaande vacatures in Nederland. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op De Staat van het mkb.

In het micro-kleinbedrijf (minder dan 50 werkzame personen) namen de openstaande vacatures relatief het meeste toe ten opzichte van het vierde kwartaal 2020, namelijk met 82 procent naar bijna 132 duizend vacatures. Ook in het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) en het grootbedrijf (250 werkzame personen of meer) was de toename fors, waardoor er eind 2021 respectievelijk ruim 70 duizend en 174 duizend vacatures openstonden. Dit is ook meer dan in het vierde kwartaal van 2019; toen stonden er bijna 98 duizend open in het micro-kleinbedrijf, ruim 49 duizend in het middenbedrijf en meer dan 134 duizend in het grootbedrijf. Eind 2020 namen de openstaande vacatures binnen zowel het mkb als het grootbedrijf nog af ten opzichte van het vierde kwartaal van 2019. In zowel 2020 als 2021 kreeg Nederland tegen het einde van het vierde kwartaal te maken met een lockdown.

Vacaturegroei in gezondheids- en welzijnszorg relatief groter in mkb

In alle bedrijfstakken binnen het mkb groeide het aantal opstaande vacatures ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2020 en 2019. Binnen de zakelijke dienstverlening stonden eind 2021 de meeste mkb-vacatures open, namelijk ruim 40 duizend. De toename ten opzichte van eind 2020 was binnen de handel met bijna 88 procent relatief het grootst, maar was wel kleiner dan de toename binnen het grootbedrijf. In de gezondheids- en welzijnszorg was de toename binnen het mkb bijna 79 procent (ruim 8 duizend) ten opzichte van 2020 en bijna 66 procent (ruim 7 duizend) ten opzicht van 2019. Voor het grootbedrijf lag dit lager en was de toename respectievelijk bijna 40 procent en 31 procent. In de bedrijfstak cultuur, recreatie en overige diensten was de toename ten opzichte van eind 2020 en 2019 binnen het mkb relatief gezien juist kleiner dan binnen het grootbedrijf.

Bekijk hier de cijfers over de vacatures in het mkb.

CPB Discussion Paper: Hoe ver kunnen gazelles lopen?

Het CPB heeft de groeipatronen van reguliere bedrijven, snelle groeiers en startups in kaart gebracht in de Discussion Paper ‘How far do gazelles run? Growth Patterns of Regular Firms, High Growth Firms and Startups’. In dit nieuwsbericht zijn de hoofdlijnen van deze Discussion Paper terug te vinden, zoals door het CPB samengevat.

Snel groeiende bedrijven en startups krijgen veel aandacht van beleidsmakers. Veel landen proberen de komst van dit soort bedrijven te stimuleren om zodoende economische groei te bevorderen. Een empirisch onderzoek uitvoeren naar dit soort bedrijven is echter moeilijk, omdat startups slecht te onderscheiden zijn van andere bedrijven. Recentelijk is er een nieuwe databron beschikbaar om startups te bestuderen: private databases over innovatieve bedrijven. Wel is onduidelijk wat voor type bedrijven erin zitten in verhouding tot de ‘gewone’ bedrijfspopulatie.

In de studie wordt onderzocht of een database voor startupinvesteerders gebruikt kan worden om snel groeiende bedrijven te ontdekken en de robuustheid van hun groei te bestuderen. Om dat te doen is Nederlandse microdata op bedrijfsniveau gecombineerd met de startupdatabase.

De studie kent twee belangrijke uitkomsten: Hoewel de meeste snelle groeiers nooit in de investeerdersdatabase terechtkomen, hebben bedrijven in de database een grotere kans om een snelle groeier te zijn. Ten tweede, in tegenstelling tot ‘gewone’ Nederlandse bedrijven en bevindingen uit de literatuur, tonen startups een verrassend aanhoudend groeipatroon: zij blijven langer doorgroeien.

De studie concludeert dat een commerciële startupdatabase als aanvullende bron gebruikt kan worden. Wel moet men voorzichtig zijn met de interpretatie van resultaten, omdat niet duidelijk is hoe en wanneer bedrijven in de database terechtkomen.

Lees hier de CPB Discussion Paper 

Blijvende stijging recordaantal openstaande vacatures in het mkb

Aan het einde van het derde kwartaal 2021 stonden er bijna 214 duizend vacatures open in het midden- en kleinbedrijf (mkb).  Hiermee is het recordaantal openstaande vacatures van het vorig kwartaal met bijna 27 duidend (ruim 14 procent) overstegen. Het mkb is daarmee goed voor bijna 57 procent van het totaal aantal openstaande vacatures in Nederland. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op de Staat van het mkb.

In het micro-kleinbedrijf (minder dan 50 werkzame personen) namen de openstaande vacatures met bijna 15 procent het meeste toe ten opzichte van het tweede kwartaal 2021. In het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) was de toename bijna 13 procent, voor het grootbedrijf (250 werkzame personen of meer) was dit ongeveer 11 procent. Een kwartaal eerder nam het aantal openstaande vacatures in zowel het micro-kleinbedrijf als het middenbedrijf met een recordtoename van ongeveer 37 procent toe.

Grootste vacaturegroei in de handel

In de handel nam het aantal openstaande vacatures binnen het mkb toe met 7 duizend vacatures (ongeveer 21 procent) naar bijna 41 duizend vacatures. Daarmee stonden in het derde kwartaal de meeste vacatures open in de handel. In de bedrijfstak bouwnijverheid was de stijging in het aantal openstaande vacatures het kleinst. Daar steeg het aantal openstaande vacatures met bijna 8 procent naar 17 duizend vacatures.

Bekijk hier de cijfers over de vacatures in het mkb.

Staat van het mkb in 3 webinars op 18 en 19 november

Het mkb veert op uit de coronacrisis. Wat is er veranderd voor ondernemers? Hoe staat het mkb er écht voor? Wat zijn de uitdagingen voor ondernemend Nederland, voor de overheid en voor het onderwijs?

Deze vragen komen aan de orde in 3 webinars op 18 en 19 november. De webinars worden georganiseerd rond de presentatie van het ‘Jaarbericht Staat van het mkb 2021’ door het Nederlands Comité voor Ondernemerschap en het verschijnen van een nieuwe ‘Handreiking ondernemerscompetenties’ voor het onderwijs.

In de webinars zult u onder anderen Barbara Baarsma, minister Stef Blok, Jacco Vonhof en Peter Hein van Mulligen zien. In de stream op 18 november kunt u ook het bedrijfsbezoek van het Comité meebeleven.

Kijk in het bijgevoegde programma en zet de webinars in uw agenda!

Nederlands Comité voor Ondernemerschap pleit voor versterking eigen vermogen mkb via fonds

Een nieuw fonds kan in de kern gezonde ondernemers helpen om te investeren, onder meer in vernieuwing, verduurzaming en digitalisering. Het fonds kan gevuld worden door private (institutionele) investeerders. In de aanloopfase is een aanjagende rol en (co-)financiering vanuit de overheid nodig.

Dit schrijft het Nederlands Comité voor Ondernemerschap in een briefadvies aan de demissionaire ministers Blok (Economische Zaken en Klimaat) en Hoekstra (Financiën). Onderzoek bevestigt dat er een “gat” in de mkb-financieringsmarkt is, voor financieringsbedragen tussen 250.000 euro en 5 miljoen euro. De huidige markt biedt onvoldoende mogelijkheden voor bedrijven die een dergelijke financieringsbehoefte hebben.

Het onderzoek leidt tot het advies om te werken aan een gestandaardiseerd product met een marktconforme risico/rendement-verhouding, dat interessant is voor zowel ondernemers als investeerders. Daarbij dient er ook aandacht te zijn voor flankerend beleid ter versterking van het mkb-financieringsklimaat. De financiering kan bijvoorbeeld gecombineerd worden met coaching.

Het Comité adviseert een stapsgewijze aanpak, waarbij bedrijven, investeerders, financiële instellingen en overheden samen het product verder ontwikkelen. Het is de bedoeling dat het fonds in een later stadium volledig door de markt wordt overgenomen.

Lees hier het volledige briefadvies van het Comité en het achterliggende onderzoeksrapport.